Rechtskundige significa, proefschrift

45

se représenter cette volonté? Je crois qu’il faut se la représenter sous la forme de milliers, de millions, de milliards d’essais entrepris en tâtonnant, le plus sou-vent malheureux, quelquefois suivis d'un quart de succès, d’un demi-succès, et qui ainsi guidés, ainsi corrigés, ainsi perfectionnés, viennent à se préciser dans une certaine direction”.

Terecht verzet Wundt zich tegen deze ״noch heute wundt tegen in der Sprachwissenschaft verbreitete Annahme, jeder generelle Laut-oder Bedeutungswandel eines Wortes sei aus irgendeiner individuellen und okkasionellen Abweichung entstanden. Während zahlreiche andere Abweichungen ähnlicher Art wieder verloren gingen, sei irgendeine, zufällig oder weil sie einer bestehenden Neigung entgegenkam, ustfell geworden.” *)

Mijne meening is de volgende :    een aantal Taalge-    Eigen    mee-

leerden maken de tegenstelling    te scherp tusschen^n1ng:, .,^h1e115

°    °    ¹    verschil    van    be-

enkeling en gemeenschap. Want : ״enkeling” onder- schouwing, niet stelt: ,.gemeenschap^,, en ״gemeenschap” onderstelt^{van verklanng} ״enkeling”. Te voren werd reeds gewezen op het tegelijk persoonlijke, tegelijk gemeenschappelijke wezen van de Taal. Persoonlijk : niet twee menschen spreken gelijk. Gemeenschappelijk : Taal    wordt buiten eene

gemeenschap niet gevonden. ²)    Het feit, dat, een

bepaald woord door eenen bepaalden persoon op een bepaald oogenblik in eene bepaalde beteekenis werd gebruikt, heeft niet ééne enkele oorzaak. Geen enkel feit heeft ééne enkele oorzaak, daar zulk een feit met het begrip van oorzaak zelf in strijd zou zijn. Want ieder feit is het vereenigingspunt van tallooze oorzaken,

¹

Deel I ״Der einzelne und die Gemeinschaft*’ bldz. 20.

²

Mauthner III. Afdeeling II ״Sprache und Logik” Hoofdstuk VIII ״Wissen und Worte” bldz. 646.