Rechtskundige significa, proefschrift

40

en gebondenheid zijn twee bestanddeelen van iedere taal en de gebondenheid is niet het minst waardevolle. Naarmate de Taal meer logisch wordt, neemt haar uitdrukkingsmacht toe. Wij hopen, dat onze onder-zoekingen het bewijs hiervan mogen leveren.

* *

*

Bewuste in- De voorgaande beschouwingen voeren ons tot de vioed van den _vraa״. _Qf <j_e enkeling de Taal bewust kan beïnvloeden

enkeling op de    ^ö

Taai.    en verbeteren. Het is duidelijk, dat de waarde van

eene onderzoekingswijze als de mijne bepaald wordt door het antwoord op deze vraag. Wanneer wij de Taal slechts konden beschrijven en verklaren, maar niet konden beïnvloeden, dan zou de signifiek eene min of meer belangwekkende wetenschap zijn, doch niet eene wetenschap van beheerschend belang. Ik meen, dat de enkeling op de Taal bewust eenen zeer belangrijken invloed uitoefent. Daarom is mijne be-doeling niet slechts eene beschrijving en eene verkla-ring te geven van het gebruik van de woorden : ״aan־ sprakelijk, verantwoordelijk, toerekeningsvatbaar״. Maar ook, maar vooral, bedoel ik allen mogelijken invloed uit te oefenen, opdat het gebruik van deze woorden zoo logisch mogelijk zij.

Persoonlijke De vraag is dus deze : of de veranderingen in de en ^s^emeenek_et_eek_en{_{ssen van} (j_e woorden ontstaan door den be-

oorzaken van

taalverandering wusten wil van de enkelingen, dan wel door de wer-king van algemeen geldende taalwetten, welke dan wellicht weder terug te voeren zouden zijn tot logische of psychologische wetten. *)