Rechtskundige significa, proefschrift

39

C. G. N. de Vooys : ״De renaissance leidde tot taal-bespiegeling en taalkultuur. De beschouwing en de behandeling van de moedertaal werd geschoeid op klassieke leest. De Grammatika, leidende en ordenende macht bij de opbouw van de taal kwam in eere. Wij, die de naweeën van die renaissancebeschouwing in taalkwesties nog dagelijks ervaren, het geheel oudere taalonderwijs is ervan doortrokken, zijn te licht ge-neigd, de goede zijde, de levenwekkende kracht van deze beschouwing voorbij te zien”. ^τ)

Mijne meening is deze: eene onjuiste uitdrukking en Eigen opvat* een onjuist woord kunnen wel algemeen gebruikt en^tmg' algemeen verstaan worden. Als voorbeelden noemde ik reeds: ״toerekenbaar, arrestant, bediende”. Maar de uitdrukkingsmacht van een logisch gevormd woord zal steeds grooter zijn. Van de uitdrukkingsmacht eener taal, waarin alle woorden en alle uitdrukkingen logisch gevormd zijn, hebben wij geene voorstelling. Het be-staan van eene dergelijke Taal zou de menschelijke verhoudingen geheel wijzigen. Wij zouden elkanders bovenzinnelijke woorden begrijpen en wij zouden elkan-der verstaan in den meest-Waardevollen zin van dit woord. Niet langer zou ״die Sprache ein Hauptmittel des Nichtverstehens sein” ¹). Eene volmaakt logische taal is niet bereikbaar. Doch naar het bereikbare be-hoort te worden gestreefd. Welke mate van logica in de Taal bereikbaar is, kan niet vooraf onder woorden of onder cijfers worden gebracht. Maar noch de Woordenboeken noch de leerboeken der Spraakkunst behooren zich te beperken tot taalbeschrijving. Vrijheid

¹

Mauthner Deel I ״Wortstreit” bldz. 56.