Rechtskundige significa, proefschrift

16

Uit het voorgaande volgt niet, dat één zelfde woord niet twee tegengestelde beteekenissen zou kunnen hebben. *) Enkele voorbeelden. In het Hollandsch heeft ״onverbeterlijk” de tegengestelde beteekenissen van ״zeer goed” en ״zeer slecht.” Daarentegen hebben de beide tegengestelde woorden ״waardeerbaar” en ״on-waardeerbaar” ongeveer gelijke beteekenissen, evenals ״tuig” en ״ontuig” of ״dier” en ״ondier.” Het Romein-sche ״sacer” beteekent ״heilig”, maar ook ״gevloekt” : ״Patronus si clienti fraudem fecerit sacer esto.” In het Hebreeuwsch zijn zulke woorden talrijk. ¹) In verband met ״sacer” noem ik V _יק ד dat ״heilig” beteekent, maar ook ״schandjongen” en in eenen vrouwelijken vorm ״ontuchtige vrouw”. Oudere taalgeleerden heb-ben in dergelijke gevallen gesproken van eene ver-dwenen ״vox media”, dat is eene onzijdige midden-beteekenis, waaruit zich naar beide zijden beteekenissen ontwikkeld hebben. Ook Dr. Landau onderstelt de mogelijkheid van :    ״ein    neutraler Begriff, der sich

später nach zwei entgegengesetzten Bedeutungen diffe-renziert hat.” 3) Zeker is deze veronderstelling in een aantal gevallen juist. Bijvoorbeeld voor ״sacer” en ק ד ש, die beiden de onzijdige middenbeteekenis heb-hen gehad van ״gewijd aan”. Men hoede zich voor algemeene regelen. De beteekenisveranderingen van

¹

Dr. E. Landau ״Die gegensinnigen Wörter im Alt-und Neuhe-bräischen sprachvergleichend dargestellt”.