Rechtskundige significa, proefschrift

156

naam objecten of voorwerpen eenigermate in herinnering gehouden wordt, verhouding De verhouding van de voorwerpen tot het onderwerp werp^toT^de *^{s>    te}    verwachten    valt, op tallooze wijzen ver-

voorwerpen. schillend. Maar deze tallooze verhoudingen voegen zich zonder moeite tot drie groepen, waarvan Den Hertog de navolgende beschrijving geeft ¹).

Lijdend voor-    I. Het onderwerp (bedrijvend) verricht eene handeling

^werp'    en eene tweede zelfstandigheid (lijdend) ondergaat die,

zoodat ze tengevolge daarvan in eenen gewijzigden toestand wordt gebracht : ״Hij jaagt den bedelaar weg.” Het voorwerp heet hier lijdend voorwerp”.

Meewerkend II. Het onderwerp (bedrijvend) verricht eene han-voorwerp. deling en eene tweede zelfstandigheid (bedrijvend) werkt daartoe mede door eene noodzakelijke aanvullende handeling: ״Hij geeft den bedelaar een aalmoes.” De bedelaar ontvangt de aalmoes.

Behalve het lijdend voorwerp vinden we hier het meewerkend voorwerp, oorzakeiijk III. Het onderw^rerp (bedrijvend) verricht eene han-voorwerp. deling of verkeert in een toestand en eene tweede zelfstandigheid (deels bedrijvend, deels lijdend) geeft tot die handeling of dien toestand aanleiding en onder-vindt er dan zelf weer de gevolgen van : ״Hij ontfermt zich over den bedelaar.” De bedelaar verwekt ontfer-ming en ondervindt er de gevolgen van.

Het hier beschreven voorwerp wordt ״oorzakelijk voorwerp” genoemd.

Nadere om- Van het lijdend voorwerp geeft Den Hertog de sehnjving van_navojpr_enc[e nadere omschrijving: ²) Het lijdend voor-

net lijdend voor-    o    J *־> /    J

^werp'    1)    In    zeer enkele opzichten is deze beschrijving eenigszins door

mij gewijzigd. Men vergelijke Den Hertog Deel III § 17.

2) Deel III § 19.

¹