Rechtskundige significa, proefschrift

14B

de meening־ van Prof. L. A. te Winkel aan, die betoogt, dat de,bijvoeglijke naamwoorden op ״baar” doorgaans eene meer letterlijke, die op ״lijk” eene ruimere, min-der strenge beteekenis hebben : bijvoorbeeld ״onver-zetbaar” tegenover ״onverzettelijk”, ״draagbaar” tegen-over ״draaglijk”. Echter:    ״verkiesbaar”    tegenover

״verkieslijk”. ^τ)

Afkomst van Ofschoon de werkzaamheden van ,,baar” gelijkwaar-”^baar ‘    dig zijn aan de werkzaamheden van ,,lijk” is toch de

afkomst eene geheel andere.

Wundt brengt ״baar” in verband met een oud-Hoogduitsch bijvoeglijk naamwoord ,,bari” dat ,,dra-gend” beteekent. Deze beteekenis verschijnt nog dui-delijk in woorden als ,,vruchtbaar” en ,,schijnbaar”, afgeleid van de zelfstandige naamwoorden ,,vrucht” en ״schijn”.

״Baar” en het Voorts vormt ,,baar”, gelijk wij zagen, in grooten wezen der bij-g_eta|_e bijvoeglijke naamwoorden van stammen van woorden.    lijdende werkwoorden : ,,buigbaar, denkbaar, draagbaar,

drinkbaar, eetbaar, hoorbaar, leesbaar”.

Deze wijze van woordvorming is in overeenstemming met de beschouwing van zelfstandigheden als ״dragers” van eigenschappen. Een riet heet ,,buigbaar” omdat het ,,buigen” als het ware in zich draagt. ²)

Het bewustzijn van het verband tusschen ,,baar” en ,,dragen” viel verloren. Een bijvoeglijk naamwoord door middel van ,,baar” gevormd van de stam van een werkwoord drukte slechts uit, dat de bepaalde zelfstandigheid bij deze werking betrokken was, doch niet meer uitsluitend als lijdend voorwerp, maar ook

1) Den Hertog: ״De Nederlandsche Taal״ Deel II bldz. 172.

2) Mauthner Deel III Afdeeling I ״Sprache und Grammatik״ Hoofdstuk IV ״Das Adjektivum״ bldz. 97.