zijne moeder goed gekend toen zij in de geneeskunde les nam. Later had hij de ouders van Johan weinig gekend, en in den laatsten tijd geheel niet. Zij vroeg Johan, dat hij haar dag en uur van zijne aankomst schrijven zou, want dan zou zij hem komen halen, want de Lange Veerstraat was niet ver van het station af, maar het was toch aangenamer niet alleen in eene vreemde stad te komen. Zij zou, als Johans trein aankwam, onder de klok staan, die midden op het perron hing.
Toen Johan dien brief goed begrepen had, was hij blij, dat hij naar die vrouw in Haarlem ging, om daar te wonen. Hij dacht: ״wat geeft zij een precies beschreven rekenschap van hare gedachten en overwegingen."
Johan zond toen den brief aan zijnen vader op; hij schreef daarbij weinige woorden van zich-zelven:
״Mijn beste vader, aanstaanden Zondag ga ik naar Haarlem met den trein van zeven minuten voor elven. Ik vind, dat wij diep ongelukkig zijn.
Hans."
11.
Johan leed den volgenden dag diep aan zijne pijnen, zoodat het hem lastig viel om te leven, zoodat hij dikwijls aan zelfmoord dacht, maar die niet deed om zijnen vader, dien hij liefhad. Hij was ziek, zoodat hij niet zonder moeite reizen kon en daarna de lessen volgde, en Johan kon óok niet in huis blijven, omdat het huis hem hinderde, omdat hij in huis en alleen zijnde zonder rust aan de verschrikkelijke veranderingen van hun leven dacht.
Johan ging toen naar het hoofd van zijne school om over zijn heengaan te spreken. Hij moest eenigen tijd voor de spreekkamer in eene wachtkamer blijven, die uitkwam op het hofken met de vloer van vergane straatsteenen, en dat door boomen omstild was. Toen voelde hij verschrikkelijk hevig de pijn, omdat hij heenmoest.
Maar hij bedaarde zijn zenuwziek gezicht, omdat hij bij het hoofd van de school binnen kon komen.
Hij zeide toen, dat hun leven in hun huis te Cuilemburg geheel veranderde, omdat hij van zijnen vader scheiden ging, omdat zijn vader uitgebreide reizen ging maken. Zelf ging hij te Haarlem wonen, waarheen hij op Zondag reeds vertrekken zou, zoodat hij op Zaterdag voor het laatst school kwam.
69