Pathologieën

hij waardeerde het in Johan, dat deze zich goed en wel kalm had ingehouden.

6.

Kor Koster was stil geworden, want hij gevoelde zich ziek, want het speet hem nu, dat hij dit van den vader en de moeder van Johan had gezegd. De les was voortgezet. Maar de duisternis was nu onleesbaar dicht geworden. Toch stak de onderwijzer geene lampen op. Hij gevoelde, dat die klas nu verlamd was, vernederd, zonder macht tot verzet. Hij liet Paul Mansfeld lezen, die dichtbij het luttele licht van een raam zat. Fransch lezen was voor den half-indischen jongen een moeilijk leervak, want hij vergrofde alle fijne klinkers. Op dien middag las hij op onduldbare wijze slecht. De overspannen onderwijzer trilde van woede en hij snauwde:

״Schei uit met dat lezen . . . zóó spreken ze Fransch achter de vischmarkt... je hebt weer niets aan je lessen gedaan."

״Dat heb ik wel, maar ik kan het niet beter."

״Dat heb je niet... je leert je lessen nooit... nooit" ...

Paul bewoog met zijnen mond, maar de onderwijzer gierde:

״Hou dicht je mond ... je hebt er niets aan gedaan ... niet le premier mot."

״Ik heb het wel bestudeerd," zeide Paul met eene diepe, breekbare stem.

De klas werd woedend. Tegen Mansfeld, die bij eenen strengen oom in huis woonde, dien het Fransche mannetje kende, daar dorst hij tegen op te komen. Maar de jongens durfden nu niet goed met handen en voeten te slaan, en ze schreeuwden niet, omdat ze vermoeid waren, want er was op dezen gekken middag al zooveel gebeurd. Verder hadden zij gezien, dat de hoofdonderwijzer eenige malen langs de glazen deur van hunne klas had geloopen, en dat hij toen had ingekeken. De onderwijzer stond vlak bij Paul, dreigende. Hij was zelf ten doode vermoeid, en hij gevoelde dofweg spijt over zijnen aanval op dien jongen, die het goede meestal wel wilde. Maar nu moest hij dien koppigen kleurling buigen, of hij moest hem toch breken. De onderwijzer zeide moedeloos, vermoeid, vervallen na zijne boosheid:

״Gaat mijnheer Paul lezen, of gaat mijnheer Paul niet lezen?"

De jongen antwoordde met geen woord.

״Ga je dan bij den hoofdonderwijzer melden," zei de man dood-

41