Pathologieën

lijke beweging der denkbeelden in zijn hoofd: ״Toch geeft het niet, of ik mij wel verzet, René is meester, en ik kan niet van hem af."

Deze gedachte kwam en ging eigenaardigerwijze, langzaam en klaar, alsof er niet gedacht, maar wel gesproken werd. Daarmede was de gave sterkte van Johan verbroken, die nu van zelve wel verder verviel. Hij had angst voor zulke gedachten, die als diep-klinkende spreuken waren, en die het merkteeken van eene opgekomen krankzinnigheid konden zijn. Zijn hoofd leed aan felle licht-glinsterende pijnen, die flikker-optinterden in de slapen boven zijne oogen.

Ellendig in ziekte verdiept moest hij de school midden op den middag verlaten, want hij durfde niet langer te blijven, want hij wist, dat hij in het openbaar nedervallen zou. Johan moest ten eerste om zijne vrijheid vragen aan den onderwijzer van de tegenwoordige les, en toen aan het hoofd van de geheele school. Dit was gehaat, maar hij deed het dan toch.

Hij wist, dat hij op eene verschrikkelijke wijze ziek was geworden.

Johan liet alle gedachten aan sterkte en verzet zwakwillig los. Hij was moew en niets anders meer. Zijne voeten trilden breekbaar, toen hij liep. Zijne armen sidderden alsof hij het geheele lichaam machteloos had vergrepen en vertild aan eenen al te zwaren last.

12.

Hij ging over de ruime zonnige Markt voor langs de uitgebreide Kerk. Maar zijn geest was tot den val verzwakt, en die geen ruimte, licht en witte zon verdroeg. Johan werd aangevallen in de plaatsbepalende vermogens van zijn middenoor. De huizen bewogen, scheef en geschotst, aan markt en straten. Het stevige stratenge-steensel boog week bewogen. Johan duizelde neder in witte, mistige blindheid. Hij viel vuil neer, bezeerd. Zijn hoofd floot als een storm van wind. Zijne oogen knetterden als een storm van vuur. De straatlieden liepen om hem heen getroept, en zij keken aandachtig.

Met moeite opgewrocht, school Johan binnen het lichtooze gebouw van een bank, hol in diepte van een kerkmuur geslagen. Trillend, petit van angst, elleboog-gebogen, het zware hoofd in zijne handen, zoo zat hij, die niet uitdurfde, die ziek en voorzichtig langdurig op versterking wachtte.

Over zijn rillende hoofd speelde zwaar-goud gevuld het hooge,

175