Pathologieën

voor de spiegel staan, die met zwart en goud licht beschenen was. Daarin zag hij zijne wonden, maar die aan hem niet op dagelijks zichtbare plaatsen waren toegebracht. Hij was kalm, want hij begreep, dat René hem zoo had behandeld, omdat de aard van René op die wijze gevormd was. Zijn eenige heil om lijf en leven uit te redden, was scheiding van René, zonder liefde of angst. Johan dacht zeker, dat hij René nu niet langer handhaven kon. Rustig, met volmaakt bewerkte letters, schreef hij hem eenen kleinen brief.

״René, mijn volkomen juiste wil is nu dat je mij met rust laat. Ik heb geene genegenheid voor je, en ook geen vrees. Alleen medelijden, maar dat zal mij niet machteloos maken.

Hans."

26.

Op den lateren tijd in dien nacht, leefde Johan volkomen gerust, verheugd, in zijne kamer vol licht. Hij had het gevoel alsof hij iemand diep dankbaar was voor zijne vrijheid van René.

Johan bleef wakker tot de morgen het nachtlicht in de kamer week maakte. Hij deed toen de lamp uit en ging op zijne bedstede liggen, kijken naar het lichter worden van mistende schemering van den morgen. Daarna sliep hij slaap, van droomen van licht en geluid diep doortogen. Met den middag ging hij wel weder naar de school, wel moew, maar met gezegende rust. Hij dacht: vannacht heeft het in mijn leven gestormd, maar nu is het volle vrede."

O, nu hij onafhankelijk was van René lagen ruimten van rustig leven voor hem. En nu was zijne betrekking tot den blinden man eenvoudig van volkomen toevertrouwen.

27.

Na den namiddag zeide mevrouw hem, dat René haar had gezegd, dat hij uit Holland en Haarlem wegging. Mevrouw zeide, dat René zoo had gesproken en gehandeld, dat zij bang was geworden. Waarheen hij was in welke stad wist zij niet. Zij zeide verder, op sterke wijze, zonder haar gewoonheid van spreken met keer en tegenkeer:

״Ik voor mij, ik ben voor het eerst in mijn leven blij, dat René weg is ... er gebeuren hier onduldbare dingen in ons huis."

De blinde zweeg daarbij toe. Johan zeide blijd met zijne vrijheid en onafhankelijkheid:

166