Pijpelijntjes

pijpelijntjes

kening nemen, maar die helft van het geld moet ik nog altijd zien, te meer, omdat zij met de Haan inmiddels is getrouwd'. Aletrino enJohanna van Maarseveen, collega's als gemeentearts bij de Geneeskundige en Gezondheidsdienst (ook wel 'Achtergracht' geheten) te Amsterdam, trokken in die eerste, panische week na de verschijning van Pijpelijntjes kennelijk één lijn: 'Sam heeft mij met Hans samen verduveldonderd', schrijft De Haan aan Van Eeden. Aletrino had het gevoel dat De Haan hem er met die opdracht in had laten lopen: 'Op een dag vertelt hij me, dat Tak hem gevraagd heeft een jongensboek te schrijven en dat hij daaraan bezig was en verzocht me, of hij dat aan mij mocht opdragen. Ik zei natuurlijk ja, omdat het hem plezier deed en heb er verder niet naar gevraagd' - het boek dus dat in november 1903 in Het Volk was aangekondigd en waarvan De Haan toen schreef: 'Hoe 't heet en wat er in staat, vertel ik niet'...-, maar 'toen we het lazen', aldus vervolgt Aletrino, 'kreeg ik bijna een stuip van schrik'. Het ging immers niet alleen om die opdracht, maar nog veel meer om de sterke gelijkenis die beide hoofdfiguren Joop en Sam vertoonden met de schrijver ('Joop' de Haan) en Aletrino ('Sam'). Niemand kon die gelijkenis met bestaande personen voor toeval houden. Er waren wel dingen die niet 'klopten': de werkelijke Sam was veel ouder dan de Sam in het boek, hij was ook allang geen medisch student meer en hij leefde nog. Maar de overeenkomsten waren overtuigend: zijn donker voorkomen (men houdt hem wel voor een neger), zijn connectie met de hoogleraar Pel en met de seksuoloog L. S. A. M. von Römer, opsteller van de homofielen-enquête (1902) waarvan in het veertiende hoofdstuk sprake is: '... en dan dacht ik aan 'n vrind van Sam, die d'rop promoveren wou en een bende malle vragenlijsten had rondgestuurd... wij hadden er ook een ingevuld, maar helemaal verkeerd en pretmakend lag ik daaraan te denken

Von Römer was met Aletrino dè autoriteit op het gebied van

9