In Russische gevangenissen

ontslag populaire voordrachten over sterrenkunde hield. (Notice blz. 16). Ik noem Morozov hier ook, omdat ik in Rusland hoorde, dat hij, of reeds weer gevangen was, of gevangen genomen zou worden. Blijkbaar hebben de morele vermogens van Mozorov geheel niet geleden.

Het mag waar zijn, wat de regering zegt (Notice blz. 7) dat de materiële toestand van een Russische gevangene, wat woning, voeding en kleding betreft, niet minder is dan die van een boer of van een arbeider. De welstand van de Russische boeren en arbeiders is niet groot. Het is niet de materiële toestand waarover de gevangenen klagen, maar vooral de onmenselijke mishandeling en het voortdurend stelselmatig plegen van onrecht. De politieke gevangenen gevoelen zich het meest en terecht; daarom lijden zij het zeerst. Bovendien: dit was al zo in de tijd van George Kennan: wie vriendelijk en voorkomend is voor de politieke gevangenen wordt van sympathie met hun ideeën verdacht. Hij wordt ontslagen of tenminste niet bevorderd. Daarentegen: de gewone verdediging van een bewaarder, die een politieke gevangene heeft mishandeld is deze: ‘Ik kon mijn haat tegen de vijanden van de keizer niet bedwingen.’ Dikwijls zijn de bewaarders dronken, of beweren, dat zij door de politieke gevangenen zijn aangevallen.

Een bron van bitter onrecht zijn de lage salarissen van de gevangenisambtenaren (Notice 26-29). De regering zelf noemt deze salarissen zéér onvoldoende vergeleken met de salarissen van andere Russische ambtenaren en van gevangenbewaarders in andere landen. Salarissen boven 1000 roebel zijn zeer zeldzaam. Gemiddeld kost iedere gevangenbewaarder het rijk jaarlijks 390 roebel, waarbij berekend zijn voeding, uitrusting en bewapening. Meer dan de helft van de bewaarders ontvangt in geld minder dan 20 roebel per maand. Een derde niet meer dan 15 roebel. Het beroep is volkomen geminacht. Men vraagt, hoe de regering dan toch aan een voldoend aantal gevangenbewaarders komt? De officiële waarheid (Notice 27), is deze, dat men gaarne gevangenbewaarder wordt wegens bijzondere voordelen aan die betrekking verbonden. Deze zijn: pensioen na 25 jaar;

53