Nerveuze vertellingen

nees zijn: aandacht voor het Oosten is een kenmerk van de decadente romantiek. De dood van het 'monster' Hop-Ki vindt een parallel niet in de terechtstelling van de koelie Hop-Ki, maar in de dood van de Roemeense edelman Golesco. René Richell zegt dan: 'ik ben altijd blij, als er iemand dood gaat, van wie ik veel houd, want dan word ik verlost van mijn voortdurende doodsangst, dat zo iemand sterven zal'. En dat gaat een stapje in de richting van John van Vel-zens gevoelens voor Hop-Ki. Men kan zeggen dat De Haan voor de novelle 'Het monster van China' een vers uit The Ballad of Reading Gaol van Oscar Wilde als thema gekozen heeft: 'for each man kills the thing he loves'. Dan weet men ook de reden waarom John van Velzen aan Hop-Ki wel Crackan-thorpe en Dowson, maar niet Wilde heeft laten lezen. Het verhaal had kunnen sluiten met Wilde's regel: 'The man had killed the thing he loved'. En in die verbinding van liefde met dood. ontmoet men één van de centrale thema's van de romantic agony.

Het verhaal 'De bloemen en de brief, gepubliceerd in De Nederlandsche Spectator in 1907, onderscheidt zich van de andere nerveuze vertellingen door de onmiddellijk autobiografische toespelingen: op donderdag 28 maart 1907 werd het huwelijk gesloten tussen De Haan en de inderdaad veel oudere Johanna van Maarseveen, die naast haar betrekking als gemeentearts ook een praktijk aan huis had, speciaal

46