Nerveuze vertellingen

formulering op effect berekend is. Hij last een pauze in om 'veel van vele sterke soorten wijn' te drinken en hij lardeert zijn verhaal met paradoxen en amorele uitspraken zoals men die bij Oscar Wilde vindt en ook in Pathologieën, bijvoorbeeld zijn verzekering dat hij nooit meer liegt dan nodig is, bijna letterlijk een uitspraak van de demonische schilder René Rich-ell in die roman: 'Ik zeg de dingen altijd precies zoals ik ze meen... ik vind het slecht, te liegen, als 't niet nodig is'. De simpele mr Karei de Vries veroordeelt ook zijn eigen 'gemene streek', tot op zekere hoogte (schuld is volgens goed socialistisch recept eigenlijk de maatschappij). Bij zijn collega Van Neerrijnen geen spoor daarvan, integendeel, schaamteloos stevent die af op de diamanten ('niets bijzonders'!) die hij voor zijn vriend Heieen nodig heeft en die zijn louche bedrog dus volledig rechtvaardigen. De anekdote van die 'advocatenstreek' is in de nerveuze vertelling dan ook gemonteerd in een veel groter geheel: de raadselachtige relatie tussen Nico en Heieen. Dubbelzinnig is Van Neerrijnens titel 'meester': meester in de rechten en meester van Heieen. Dubbelzinnig is de androgyne naam Heieen. De Haan heeft afscheid genomen van zijn socialistische lezerspubliek, hij richt zich voortaan tot de literaire fijnproever (gesymboliseerd in de figuur van de Engelse dichter Alfred Douglas, de fatale vriend van Oscar Wilde, aan wie de vertelling is opgedragen) in de stijl van de decadente romantiek, provocerend en

34