Buigen onder de storm - Levensschets van Philip Mechanicus 1889-1944

mal? Meisjes pakken ze niet. Dat heeft hij dus verkeerd gezien, net als iedereen trouwens. Later moest ik nog een paar keer in Amsterdam zijn, en dan maakte ik van de gelegenheid gebruik om hem te bezoeken. Ik ben bij zijn broer Ben geweest, die toen al zwaar ziek was. De andere keren dronken we een kopje koffie in een café. Dat was moeilijk, want hij mocht de meeste restaurants niet meer in.’

Direct na de capitulatie, op 15 mei 1940, werd Handelsblad-hoofdredac-teur Von Balluseck ontboden op het bureau van het anp. Door W. Jan-ke, woordvoerder van de persafdeling van het Rijkscommissariaat, werd hem meegedeeld dat met ingang van 16 mei een Duitse Verwalter bij het Handelsblad was aangesteld. In de editie van 17 mei verscheen daarop de mededeling: ‘De pers in Nederland verschijnt tijdens de duur van de bezetting van Nederland door de Duitse militaire autoriteiten zonder voorafgaande censuur. De tegemoetkomende houding veronderstelt een absoluut loyale houding van de verantwoordelijke uitgevers en redacteuren.’

Tot overmaat van ramp kreeg het Handelsblad in de laatste week van mei 1940 het verzoek de uitgave van de Duitse krant de Deutsche Zei-tung in den Niederlanden te verzorgen; een krant vol Duits nieuws, door de bezetters in het leven geroepen als tegenhanger van de Nederlandse dagbladen. Het kostte de Duitsers moeite een drukker voor de nieuwe krant te vinden, maar men zag hiervoor in het Handelsblad een geschikte kandidaat. Uiteraard zat de directie geweldig met dit verzoek omhoog. Onder zware druk werd uiteindelijk tot een compromis besloten. Het zetten van de krant kon bij het Handelsblad geschieden, maar het drukken en de administratie zouden elders moeten plaatsvinden. Dit gebeurde: de Deutsche Zeitung vond voor deze laatste twee activiteiten onderdak bij De Telegraaf. Op 5 juni 1940 verscheen het eerste, door het Handelsblad gezette, nummer van de Deutsche Zeitung in den Niederlanden. De krant zou het zetwerk blijven doen tot 20 november 1942. Hierna verdween ook dit naar De Telegraaf.

Mechanicus trok op 24 mei 1940 bij zijn vriendin Olga Moskowsky-Elias in. Gezien alle oorlogsontwikkelingen en de onbekende, dreigende toekomst, kwamen zij tot de slotsom dat het beter en ook veiliger was, om bij elkaar te gaan wonen.

Het zou niet lang duren voordat Mechanicus weer voor het Handelsblad zou gaan schrijven. ‘Hij onderhield voornamelijk telefonisch contact met Von Balluseck, die ongetwijfeld zal hebben gezegd: Maak je

96