Buigen onder de storm - Levensschets van Philip Mechanicus 1889-1944

In Nederlands-Indië ontwikkelde Mechanicus een nieuwe passie: het reizen. De grote oversteek naar Medan was hem uitstekend bevallen en zijn vrije tijd benutte hij optimaal om de binnenlanden van Sumatra te verkennen. Vrijwel ieder weekend trok hij erop uit, alleen of met vrienden. Hij bracht veel tijd door aan het Toba-meer, waar hij zwom, in bootjes peddelde en wandelde. Mechanicus leerde beetje bij beetje de Indische cultuur kennen. In september 1912, zijn vakantiemaand, maakte hij een uitgebreide rondreis over het eiland. Hij bezocht verschillende plantages en vernam veel over de inlandse gebruiken. Daarbij maakte hij talloze foto’s, die hij op de achterkant van commentaar voorzag en naar Holland stuurde. Mechanicus ontgroeide zijn eenvoudige, Amsterdamse milieu. Hier in Indië ontmoette hij een ander slag mensen; de Nederlanders behoorden er tot de upper-class, de vele buitenlanders die hij er sprak evenzeer. Hij bouwde een internationale vriendenkring op en ontwikkelde een eigen, verfijnde stijl, zowel in zijn werk als in zijn privé-leven. Financieel ging het hem ook steeds beter. Soms zond hij geld en cadeaus naar moeder Sarah en naar zijn aanstaande schoonfamilie.

Begin 1913 namen Philip en Esther het besluit om te trouwen. Het bleek niet mogelijk dat Mechanicus met verlof naar Holland zou gaan om daar in het huwelijk te treden. Om fatsoens- en praktische redenen trouwden de twee daarom ‘met de handschoen’, op afstand van elkaar, via een notariële volmacht. Esther had in Amsterdam bij notaris Hendrik Wertheim de benodigde papieren in orde laten maken, waarbij goedkeuring werd gegeven om haar in Medan door een ‘bijzondere, bij authentieke acte gevolmachtigde’ te laten vertegenwoordigen. Hiertoe werd collega-joumalist Robert John Goddard aangewezen, de vriend van Mechanicus. Philip kreeg dispensatie wat betreft de vaderlijke toestemming; de overige ouders hadden met het huwelijk ingestemd. Op 21 juni 1913 werd het huwelijk te Medan voltrokken.

In de weken daarna trof Esther voorbereidingen om zich bij haar echtgenoot in Indië te voegen. Zij nam afscheid van haar familie en vrienden. In de zomer van 1913, vlak voor haar vertrek, werd zij gefotografeerd in het Amsterdamse Oosterpark, te midden van een vriendengroepje dat was voortgekomen uit de Socialistische Jongelieden Veree-niging, een vervolg op De Zaaier. Tot die kennissenkring behoorden o.a. Wim en Bets van Norden, Isaac en Siets Monas, Bets Velleman, Fie en Leman Lakmaker en ook Philip van Praag, Mechanicus’ jeugdvriend uit de Rapenburgerstraat, met zijn vrouw Marianne Flora. Zij

3i