Buigen onder de storm - Levensschets van Philip Mechanicus 1889-1944

In zijn eigen dagboek meldde Mechanicus vervolgens dat hij pas dinsdagochtend om vier uur, vlak vóór het vertrek van de transporttrein, van de lijst werd geschrapt. ‘Ik ben door het oog van de naald gekropen,’ noteerde hij, vlak nadat de trein Westerbork had verlaten. ‘De R-vitamine [‘r’ stond voor ‘relaties’], waarop ik de hand kon leggen, heeft deze keer gewerkt.’

Ondertussen was het Mechanicus duidelijk geworden, dat als hij van iemand bescherming kon verwachten, dit van Kurt Schlesinger was. Het feit dat Schlesinger hem in de ziekenbarak kwam bezoeken, duidde erop dat de machtige Oberdienstleiter in hem geïnteresseerd was. Ook de schimmige figuur Trottel wees hem op deze ontwikkeling. ‘U moet unbedingt naar Schlesinger, zeggen dat u van mij komt. U moet hem te verstaan geven, dat u mijn (...) en zijn belangen na de oorlog zult behartigen. Uw erewoord geven (...) Ik sta helemaal achter u, maar u moet uw belangen bij Schlesinger zelf verdedigen,’ gaf Trottel Mechanicus op 9 juli als advies mee. Vervolgens zei Trottel nog iets heel belangrijks: ‘U moet hem ook duidelijk maken, dat hij wat te zeggen zal hebben bij uw latere publikaties over Westerbork.’

Deze uitspraak maakte in Mechanicus iets wakker, waar hij lang over nadacht. Hij begon zich te realiseren, dat hij zijn vooroorlogse naam van gerenommeerd internationaal verslaggever wellicht ten nutte kon maken. ‘Na de oorlog heeft Schlesinger een goede pers nodig tegen zijn vele vijanden, die op het ogenblik wachten om tegen hem los te barsten. Het geval intrigeert me. Ik wil meer van Schlesinger weten, wil hem zien, met hem praten,’ schreef hij.

Op 10 juli werd Mechanicus, in gezelschap van Trottel, daadwerkelijk door Schlesinger ontvangen en vond een belangrijk gesprek plaats. ‘Also, mijnheer Zo-en-zo. Hoe gaat het?’ begroette Schlesinger Mechanicus, die vervolgens in zijn dagboek de ontmoeting uitgebreid samenvatte.

Aan het eind van het bezoek zei Schlesinger: ‘Weet u wat u doet? (...) U bent een internationaal journalist. U zorgt dat ik morgen in de loop van de dag in een paar regels uw levensloop heb en uw betrekkingen in het buitenland.’

Trottel zei na afloop van de ontmoeting, buiten: ‘Het is in orde: u blijft hier. Als u er maar voor zorgt, dat hij die paar regels omtrent uw levensloop en uw relaties krijgt.’ Mechanicus liet er geen gras over groeien en willigde Schlesingers verzoek onmiddellijk in.

Op donderdag 15 juli ontving Mechanicus officieel bericht van de

170