Buigen onder de storm - Levensschets van Philip Mechanicus 1889-1944

18 Inzinking

Vijf dagen na Jan Schaaps bezoek, ontsloegen de doktoren Mechanicus uit het kampziekenhuis. Op 15 januari 1943 werd hij doorverwezen naar een nieuw onderkomen, de revalidatiebarak 82. Hier lagen patiënten die de kritieke fase van hun ziekte te boven waren, maar enige tijd op krachten moesten komen. Eén dag eerder had Mechanicus in een brief aan Jo Heinsius melding gemaakt van zijn aanstaande verhuizing: ‘Wanneer ik naar het reconvalescentenhuis overga, zal ik daar, denk ik, wel geruime tijd verblijven, want ik ben nog lang niet vlug ter been, zoals je begrijpt.’ Deze brief, bedoeld als levensteken, luidde een ongebruikelijk lange periode in van stilte. Jo Heinsius, Juul en Rita ontvingen enkele maanden geen brieven meer van Mechanicus. Op de naar Westerbork gestuurde pakketten kregen ze niets anders dan enkele plichtmatige briefkaartjes retour, waarop telkens stond vermeld: ‘Pak-ketje(s) ontvangen. Hartelijk dank! Ph. M.’ Na het kaartje van 27 februari duurde het ruim een maand voordat er een nieuw bericht in Nijmegen aankwam.. Wel stuurde Mechanicus in deze periode nog enkele brieven aan dochter Ruth in Amsterdam.

Op 7 maart 1943 schreef hij haar: ‘Ik vertoef nog altijd in zaal 82 van mijn kasteel. Wat de positie van je oude heer betreft, daarin is geen verandering gekomen. Zijn gezondheidstoestand baart geen zorg, zijn gewicht is behoorlijk, psychisch is hij op peil. Hoe lang hij hier nog logeren zal, staat nog altijd niet vast. Voorlopig heeft hij nog speling (...) maar ik zou toch graag onder mensen van gelijk milieu zitten langzamerhand.’ Mechanicus maakte zich zorgen over de vergeefse pogingen die via verschillende kanalen werden ondernomen om hem uit Westerbork te krijgen: ‘Ik vrees dat de zaak toch verkeerd is aangepakt. Of ik daarom rouwig moet zijn of niet, weet ik ook niet. Daarover wordt zeer verschillend geoordeeld...’

Tussen 7 maart en eind mei 1943 ontvingen noch Jo Heinsius, Juul en Rita in de Nijmeegse apotheek, noch Annie en Ruth in Amsterdam post van Mechanicus, met uitzondering van de eerder genoemde briefkaartjes. Jo werd ongerust en besloot een briefje te schrijven naar de Joodse Raad in Amsterdam. Op 31 maart kreeg zij bericht terug dat hij nog steeds in Westerbork zat en het naar omstandigheden goed maakte. Toch zou het nog tot 26 mei duren voordat Jo Heinsius nieuws van

150