De Arbeidsovereenkomsten in de Diamantindustrie

67

molen hoogeren huurprijs. Tegenwoordig is dit gevaar gekeerd. De Bond weet er voor te zorgen, dat de werklieden niet meer betalen dan den geldenden molenprijs, om het even of de juwelier van den eigenaar der slijperij eene reductie geniet of provisie, ja dan neen.

Vaste knechts evenwel van juweliers-slijperijeneigenaars, hoeven hun daar geen molenhuur te betalen, dit krachtens een ongeveer éénjarig besluit van den Bond.

Dient er op gewezen te worden dat, mocht het gezag van den Bond te eeniger tijd — onverhoopt — verslappen, tot heden geene wetsbepaling bestaat, noch ontworpen is, die daarin zou kunnen voorzien.

Trouwens, dat de arbeider in den regel zichzelf het best weet te helpen mag blijken uit de opheffing van een misbruik dat onder den naam van „gedwongen Boortnering” bekend was. Boort, dat is de minderwaardige diamant dien de slijper noodig heeft tot bewerking van den steen. Bij het tarief van 1873 toch was vastgesteld dat de slijper Boort zou koopen van zijnen juwelier & ƒ 3.50 per karaat. Dat was de gemiddelde marktprijs dier dagen en die bepaling gold als een voordeel voor den werkman. Later echter daalde het loon tot 60 a 70 ^ü/₀ onder het bedoelde tarief. En het Boort werd goedkooper, soms f 1.50 en f 2.— Echter moesten de werklieden immer de oude hoeveelheid Boort tegen de oude, veel te hooge prijzen koopen. Erger nog: meestal kregen de slijpers niet eens Boort, doch afval van snijders- of kloverswerk (klateersel of kloversuitschot geheeten) waarvan de marktwaarde varieerde tusschen f O.tiO en '1.25. Ja, soms was dit nog wel vervalscht.

Zooals gezegd, heeft de Bond dit wanbedrijf te keer gegaan, en uitgeroeid.

Hebben wij dus nagegaan waar gearbeid moet worden, en gezien tot welke bij bedingen of bizondere verplichtingen de diamantwerker gehouden is al naar mate hij in bepaalde lokalen arbeiden moest, — eene tweede vraag die zich voordoet, is: wannéér gearbeid moet worden.

Daar ook hieromtrent geene speciale wetsbepalingen te vin-