De Arbeidsovereenkomsten in de Diamantindustrie

6

den bovenste toont vele fijne gaatjes, waardoor de diamantpoeder neerzinkt in den ondersten bak. Stukjes cement en vliesjes „klateersel” blijven in den bovenste achter.

En kloven èn snijden is eene huisindustrie, in zoover ze heel dikwijls op werkplaatsen geschieden waar de werkgever niet komen kan, de installatie van klover en snijder niet zeer kostbaar is, ja, soms wel in de huiskamer wordt gekloofd of gesneden. Het vraagt immers geen werktuigen, slechts gereedschappen, eene tafel waarop de bak stevig kan worden bevestigd, goed licht, zoo noodig lamplicht, dat door een „ordinaal” (op houten geraamte rustende glazen, met water gevuldeD bal, als lens dienend) wordt versterkt, en eene vlam om het cement week te maken ten einde andere deelen van den diamant te kunnen blootleggen, den steen te kunnen „verstellen”.

Een klovers- of snijderswerkplaats, waar verschillende personen hun werk verrichten, heet „winkel”.

In de laatste jaren wordt voor ’t snijden van groote steenen gebruik gemaakt van eene snijmachine, een werktuig. In Amsterdam waar niet veel grove steenen bewerkt worden schijnt ze niet veel toekomst te hebben.

Ten slotte wordt de steen geslepen.

Treffen wij bij klovers en snijders eene eenvoudige industrie, en daaraan gepaard gaande betrekkelijk eenvoudige verhoudingen tusscben den werkgever en hen die ’t werk te verrichten hebben, anders wordt het bij ’t slijpen, waar eene diep doorgevoerde arbeidsverdeeling tevens eigenaardige toestanden schept, waar bovendien een meer machinaal bedrijf wordt uitgeoefend.

Men versta mij niet verkeerd. Niet dat des slijpers verrichting eene meer werktuigelijke is, maar hij is gebonden aan de fabriek, en huisarbeid is hem onmogelijk.

Ziehier waarom. Diamant is een van de hardste grondstoffen die er bestaan, en kan slechts met zichzelf bewerkt worden. Ook het polijsten kan slechts geschieden door diamant op