Arm en rijdend op een ezel

lijke vragen geraadpleegd moei: worden. Als men bedenkt, dat de Rebbe tot die tijd voor de meest uiteenlopende wissewasjes benaderd werd, kan men zich nauwelijks een duidelijker vorm van decentra lisatie voorstellen.

Wie echter gedacht had, dat hiermee de problemen de wereld uit waren, vergiste zich. Leidende chassidiem - die zich vaak jaren met grote opoffering voor hun zaak hadden ingezet - bleken niet van plan om zonder slag of stoot hun positie met enkele anderen te delen of tegen hun zin in op grond van de adviezen van anderen een beslissing te nemen. Het moet een harde en pijnlijke tegenvaller voor de Rebbe zijn geweest, dat deze maatregelen niet het gewenste effekt boekten. In sommige Chabad-centra ontstonden conflikten over het plaatselijke leiderschap. In tegenstelling tot sommige persberichten hadden die niet te doen met een generatiekloof of met een strijd van veramerikaniseerde chassidiem versus Russische, zoals bijvoorbeeld Het Nieuw Israëlietisch Weekblad d.d. 21-1-1994 meldde. Volgens een andere bron (Horowitz, 1994) zouden de oudere, nog uit Rusland afkomstige Lubavitchers jaloers zijn op de jongere Amerikaanse westerse chassidiem.

Ik ken echter geen feiten, die deze voorstelling van zaken bevestigen. Niet alleen bestaat de leiding van allerlei Chabad-organisaties uit zowel jongere als oudere chassidiem, uit oorspronkelijke Russen en in Amerika geborenen, maar bovendien is het merendeel van deze funktionarissen hecht met elkaar door huwelijksrelaties verbonden. Ik betwijfel of er zelfs leidende funktionarissen in Chabad bestaan, die niet door middel van zulke familierelaties deel uitmaken van een gecompliceerd verwantschappelijk netwerk. Van veel groter belang is. dat dit netwerk steeds verder economisch verzadigd raakte en dat er als gevolg verschillende concentraties van aan elkaar gelieerde families wedijverden om te vergeven posities. Wie nu in het huwelijk wil treden, kan steeds minder gemakkelijk een baan als religieuze funktionaris verkrijgen en andere banen liggen ook niet voor het opscheppen. De strijd om een betaalde funktie is daardoor groter dan ooit en elke partijvorming in Lubavitch kan dan ook niet los worden gezien van de strijd om het bestaan.

Er bestaat bijvoorbeeld onenigheid over de vraag of men wel of niet moet verspreiden, dat de Rebbe Mosjiach is. Afgezien van de joodse traditie, die ondanks haar messianistisch karakter behoorlijk af houdend is met ai te nauwkeurige uitspraken over dit onderwerp, heeft de verkondiging van deze boodschap allerlei neveneffekten. Al-