Het haarlint

Zijn toon bevestigde mijn vrees. Aarzelend gehoorzaamde ik.

Hij had zijn hoed op en zijn jas aan. Opeens werd ik mij het geluid van de zee bewust, enige honderden meters achter mijn rug. Het drong zelden meer tot mij door, alleen bij zware storm. Een fractie van een seconde voelde ik de volslagen menselijke nietigheid.

'Ga mee,' zei mijn vader. Ik gehoorzaamde. Wat was hij van plan?

De stille straten, de langzaam aankruipende schemering koelden mij af, deden mijn felle vrees overgaan in een angst zoals ik nooit eerder gekend had. Daartoe droeg ook het stilzwijgen van mijn vader bij. Ik wist niet waar hij heen wilde en durfde het hem niet te vragen. We liepen de straat uit en sloegen linksaf, een straat met meer huizen en verderop, buiten het directe bereik van de zeewind, bomen die klein en bladerloos in het verdwijnende middaglicht omhoogstaken. De strengheid van mijn vader scheen verpletterd te worden door de drukkende stilte. Hij werd weer wat hij altijd geweest was, maar nu duidelijker dan ooit: een arme ploeteraar, een zwoeger die zijn zorgen meedroeg zoals zijn ledematen. Een gevoel van schaamte brandde achter mijn ogen, in mijn keel. Ik wilde zeggen dat ik spijt had, maar het lukte me niet een woord in te brengen tegen het zwijgen van mijn vader.

Inmiddels waren we aan een nieuwe weg gekomen, waar nog geen lantaarns stonden. Tussen donkere duinbulten liepen wij in een bocht naar huis terug. De helmbossen aan weerszijden ritselden, er sprong iets dwars over de weg, een konijn.

In de verte, boven zee, verbleekte de laatste streep licht. Mijn vader kuchte een keer; ik schrok, maar er volgde niets. Toen begreep ik dat er niets meer gezegd hoefde te worden. Alles was gebeurd en niet meer te veranderen.

Mijn moeder en mijn zusje zaten al aan de gedekte tafel, toen wij binnenkwamen. Wij aten samen onder de lamp en ik hoorde er als altijd bij. Ik vond het leven weer boeiend en hield me in gedachten met de boeken bezig. Ik wilde, ik kon niet geloven dat ik alles bedorven had. En toch leek het daar veel op. Dat werd me aan het eind van de maaltijd duidelijk. Mijn moeder vouwde haar servet op, keek mij aan en zei: 'Je

56