Hun lach klinkt van zo ver ...

een bijgelovig voor-oordeel, een niegisj. Wanneer een bloedverwant is overleden treuren ze acht dagen lang, gezeten op een laag stoeltje of op een kussen op de grond. Wee de onbedachtzame, die zo maar eens een kussen op de grond legt om er op te gaan zitten: 'Dat doet men niet. Dat is een niegisj.' Ze zien oorzaak en gevolg als twee zijden van één medaille. Bij treurdagen behoort een kussen op de grond... 'dus' kan een kussen op de grond... God behoede en beware... treurdagen veroorzaken.

Vader heeft thuis zijn eigen stoel. Als iemand toevallig in die stoel gaat zitten, zegt vader vermanend en ernstig: 'Wacht tenminste totdat ik dood ben. Dat is een niegisj.' Maar het vooroordeel kan zich uitstrekken over kledingstukken.

'Ik draag geen zwarte das. Dat is een niegisj.' Of over gerechten:

'Toen mijn zuster is gestorven hebben we die avond bruine bonen gegeten, en laten we nou ook bruine bonen hebben gegeten toen mijn moeder haar ogen heeft dichtgedaan. Bij ons thuis komen nooit meer bruine bonen op tafel. We hebben een niegisj aan bruine bonen.'

Doordat de leden van elke familie zo innig met elkander leven, is bij velen hunner een zekere telepatische begaafdheid gegroeid. Die gave werkt echter slechts binnen de eigen familiekring. Ze kunnen elkander begrijpen zonder dat ze één woord tegen elkander spreken, ook als lang niet eenvoudige zaken in het geding zijn. Zeggen ze:

'Wij spreken met de ogen.'

32