Een klein mannetje met een klein potloodje (40 jaar VARA)

blijven wij liever waakzaam en houden de lampen brandende. Dat heb ik in mijn leven geleerd.

Als in onze eigen tijd, in 1965, met behulp van de door enkele kranten opgehitste irrationele horde, de geldjagers van de commerciële televisie, de grofdoppers van de rem en de loltrappers van Radio Veronica proberen de regering onder de druk van chantage te zetten; als de woordvoerder van deze lieden zich op halfbakken statistieken beroept, teneinde te bewijzen, dat de volksvertegenwoordiging het volk niet vertegenwoordigt;.. .wat is dat dan anders dan: 'het incident Nierstrass' van 1916 in moderne kledij ?

Toen Troelstra in 1916 waarschuwde tegen het verschijnsel wat wij tegenwoordig: pre-fascisme noemen... waren er net als nu mensen, die zeiden: 'Man, je ziet spoken op klaarlichte dag, het valt wel mee.' Het is, wij weten het helaas, niet meegevallen. Ook nu weer beleven we een periode van pre-fascisme, in en buiten Nederland, in Europa en ook in Amerika. Als daartegen wordt gewaarschuwd (o.a. door de vara) zijn er ook nu weer mensen die zeggen en schrijven: vervolgingswaanzin van de vara, oude kost, geen betekenis voor het heden.

Een wijs man heeft gezegd: de geschiedenis leert, dat de mens van de geschiedenis niets leert.

dertiende hoofdstuk, waarin we weer een jaar of wat in de tijd teruggaan om enkele figuren ten tonele te voeren, die voor de vara van bijzondere betekenis zijn geweest.

In Den Haag hadden omstreeks 1927 de mensen van de ptt een toneelvereniging die 'Onder Ons' heette. Regisseur was een man van de posterijen, hij heette Willem van Cappellen. Deze Willem trad ook op als acteur en voordrachtskunstenaar. In die dagen was een der glansnummers op een feestavond: 'De kruissprook' van Multatuli.

'Komt mee, komt allen mee, er is wat schoons te zien. Er wordt een man gekruisigd op Golgotha.'

Maar je-van-hét was een stuk van Herman Heijermans: 'De Brand in de Jonge Jan'. Het was de sensatie van het beroepstoneel geweest. Eén man speelde het hele stuk in maar liefst zeven rollen, zeven rollen tegehjk op één avond.

89