De Partij

van gelden, die de regering had overgenomen en waarover hij niets had te vertellen, greep met een royaal gebaar in zijn vestzak en zei: ״De V.A.R.A. staat garant voor vijftig duuzzend gulden." ״Dan is het goed" zei Chris de Vries.

Er kwam papier en collega Jurriaan Zoetmulder van het Eindhovensch Dagblad kende mr. Donker goed, omdat ze samen op de Ruwenberg in gijzeling hadden gezeten, zodat we op de Katholieke drukkerij mochten drukken; het is uitstekend gegaan tot de laatste dag toe. Natuurlijk waren er nog wat kleinigheden te overwinnen. Gas voor de loodpotten van de zetmachines was er niet; er was wél stroom, maar de electrisch-verwarmde loodpotten ontbraken. Ik leende (zal ik maar zeggen) de auto van den minister-president en ging in Antwerpen, waar dagelijks de vliegende bommen knalden, bij gezel Pieters van de Volksgazet een electrische loodpot halen benevens 360 kilo lood. Een brave Hendrik klikte het nieuws van deze brutaliteit subiet telegrafisch naar Londen. Drie dagen later moest ik op het matje komen, maar soedah, ik heb bij prof. Gerbrandy altijd een potje kunnen breken; als mens is hij de kwaadste niet. De vergadering op het Binnenpad had Wim Thomassen op mijn verzoek naast me als tweede tijdelijke hoofdredacteur benoemd, maar generaal Kruis van het Militair Gezag dacht er anders over. Ik zat weer in Londen en kon van hem geen toestemming krijgen om naar Nederland terug te gaan. Zolang ik officieel met de Partij en de krant niets van doen had, had ik me vrij mogen bewegen, maar nu was het uit! Stel je voor. Generaal Kruis herinnerde zich opeens, dat ik eens gezegd en geschreven had, dat als zekere groepen in Nederland na de bevrijding een poging zouden wagen de grondwet opzij te zetten, het felste verzet tegen zulk streven eerste burgerplicht was. De staatsgevaarlijke M. Sluyser mocht niet meer naar Nederland. Mr. Donker nam tijdelijk de functie van hoofdredacteur waar, die op zichzelf al tijdelijk genoeg was. Brabantse journalisten hebben moeten interveniëren om de beslissing van generaal Kruis ongedaan te maken; en dan zijn er nog mensen, die zich verbazen over wat er in verband met Linggadjati is gebeurd.

Dit opstel zal niet de geschiedenis van de krant vertellen, wel die van de Partij. We besloten in gemeen overleg de brandende kwestie: oude S.D.A.P. of geheel nieuwe partij? — maar blauw-blauw te laten. Het hele land moest daarover beslissen. Voorlopig hield de vijand nog alles boven

54