De Partij

papier ga zetten, moet er een verhaal volgen over het karakter van de Labour Party, de gedragingen harer leden en wat dies meer zij. Dat is de bedoeling niet.

Ik wil alleen maar zeggen: op een geheel andere manier (maar naar mijn gevoel toch ook weer niet zo verschrikkelijk veel anders) ondergingen die Nederlandse sociaal-democraten in Londen ook de invloed van wat men in het vaderland ״vernieuwing" was gaan noemen. De fysieke ontmoeting met de Partij in het vaderland kwam, toen Wim Thomassen in November 1944 op een steenkoude morgen per fiets zonder banden van Tilburg naar Oisterwijk kwam gereden, waar ik, juist twee dagen te voren uit Engeland was gearriveerd. Wim dicteerde er aan Jaap Burger's secretaresse een brief — tenminste hij zei, dat het een brief was, maar ik vond dat het epistel meer weg had van een korte novelle. Hij legde Albarda (die nog in Londen zat) haarfijn en met de stukken in de vorm van twaalf bijlagen er bij, uit, wat er zo allemaal met de Partij was gebeurd. Hoe men door alle moeilijkheden was heen gekomen. Welke nieuwe gedachten tot rijpheid waren gekomen en hoe men zich de toekomst voorstelde.

Toen ik de brief had gelezen, vond Wim, dat ik er nog maar nauwelijks het grove van wist. Het fijne ging hij me vervolgens uitleggen in een redevoering, die heel lang heeft geduurd. Toen hij eindelijk even ophield om adem te scheppen, zag ik kans er een paar zinnetjes tussen door te gooien. „Merkwaardig", mompelde Wim, „dat jij, die zo lang uit Nederland bent weg geweest, toch volkomen aanvoelt wat er hier is gegroeid."

Ik mompelde wat, maar nam zelf het besluit te eniger tijd toch eens neer te schrijven, dat aanraking met de Labour Party ook nuttig kan zijn voor sociaal-democraten, die precies als Wim Thomassen van huis-uit met de partij zijn groot gebracht en toch naar iets anders zijn gaan verlangen.

De S.D.A.P. is in Augustus 1894 opgericht in „De Harmonie" in Zwolle; zij werd na de bevrijding hér-opgericht in het eind van November 1944 ten huize van A. A. de Jong, Binnenpad 7, Eindhoven. Voor het geval een commissie nog eens geld bij elkander gaat brengen om in dat huis een steen te doen metselen (je kunt nooit weten!), lijkt het me wel raad-

5*