De Partij

en zij, die dat niet doen. Ik kies de laatsten.

De lintworm-achtige resolutie van het Partijbestuur werd altijd aangenomen; zo is de wereld nu eenmaal ingericht. Het kostte het merendeel der afgevaardigden trouwens meestal weinig moeite er hun steun aan te geven. Het werd hun gemakkelijk gemaakt. De ene helft der congresafgevaardigden beschouwde hun kampioenen namelijk als creaturen, die slechts enkele graden onder het peil van engelen kon worden getaxeerd; de andere helft echter vond, dat diezelfde gladiatoren slechts een weinig boven het peil van apen waren uitgestegen. Als men nu over voldoende logische zin beschikte om deze beide schijnbaar diametraal tegenover elkander staande taxaties te ontleden, begon het een sport op zich zelf te worden een resolutie te ontwerpen, waarin ״beide standpunten elkander konden naderen", zoals dat heette. In werkelijkheid deed zo'n resolutie gemeenlijk niet veel anders dan constateren, dat die nadering niet meer nodig was. Daarvandaan de benaming: eenheidsresolutie! Het recept, of zo men wil de formule, voor zulk een eenheidsresolutie was eigenlijk zeer eenvoudig. De kern van het geheel, waar men het nooit over eens zou worden, werd in twee delen gesplitst; de ene helft werd opgelost, de andere helft uitgesteld. Dan kwamen de Panopticum-passages; wie ze las, kwam er altijd oude bekenden in tegen. In een aantal van die Panopticum-passages vond links zijn eigen argumenten terug; in een aantal andere rechts. Wanneer het Partijbestuur eens een keertje goedgunstig een amendement of voorstel van het congres overnam en daardoor hetzij aan de lintworm een geleding toevoegde, dan wel een deel wegkapte, geschiedde dit op grond van de verstandige overweging, dat iedere congresganger recht had op evenveel kennissen in het Panopticum. Het klopte altijd, want a plus b is volstrekt gelijk aan b plus a. ... Albarda kan het bewijzen, hij is wiskundige.

Albarda is echter niet slechts een wiskunstenaar, hij is ook een kunstenaar, ״zonder wis". Hem viel in de latere jaren meestentijds de taak ten deel de felle debatten te beëindigen met wat in de filmwereld a happy ending genoemd wordt. Terwijl de gelieven een jaar lang uitvoerig en zeer principieel met elkander hadden gekibbeld, had hij met veel geduld

32