Door storm en duisternis

Duitsers zijn toch de sterksten. Weliswaar stonden onmiddellijk na de Meidagen een aantal flinke Nederlanders op, die aanspoorden tot voortzetting van de strijd; zij gaven zelf het goede voorbeeld door hun leven op het spel te zetten en vrijuit te zeggen, dat het Nederlandse volk trouw bleef aan het Huis van Oranje, aan zijn streven naar nationale zelfstandigheid en naar een democratisch bestuurd land. Maar (zo had Willem Dirk gezegd, en Dirk had geen moeite gehad het onmiddellijk te geloven), deze moedige vaderlanders waren slechts weinig in getal. Zij stonden voor een bijna bovenmenselijke taak, maar ze zouden volhouden. De Duitsers droegen er met hun geruststellende zoete praatjes toe bij, dat bij de overgrote meerderheid der bevolking de geest van verzet slechts langzaam, uiterst langzaam wakker werd.

'Kijk', zei Willem, 'de situatie is dus werkelijk niet zo daverend, maar aan de andere kant dien je te weten, dat hier en daar in het land de weerstand van de mensen beter is dan in andere delen. Ik denk nou bijvoorbeeld aan Friesland, trouwens sommige stukken op het platteland van Drente moetje ook niet uitvlakken.' 'De Friezen" ging Willem verder, 'zijn van begin af aan goed geweest. Ik druk me nu zo algemeen uit, maar ik bedoel eigenlijk, dat er van de eerste dagen van de oorlog in Friesland haarden van verzet zijn. Echte stijfkoppige Friezen, die nooit een seconde hebben geloofd, dat de Duitsers op de lange duur de oorlog zullen winnen. Min of meer door een toeval ben ik met zo'n ploegje vastbijters en volhouders in aanraking gekomen. Voor de bevrijding van Nederland gaan ze door het vuur, letterlijk als het moet. Het is eigenlijk een van de zeer weinige goed georganiseerde geheime groepen, die ik in het land ken. Misschien zijn er meer, dat weet ik niet. Maar ik weet wél, dat als heel Nederland zo was als de ploeg van Taeke Tuinstra... nou dan hadden de Nazi's het hier niet makkelijk.'

De boerderij van Taeke Tuinstra lag verlaten tussen de meren. De naaste buur woonde ruim twee kilometer verderop. Er liepen heel wat wegen door het uitgestrekte vlakke land, maar in de hele wijde omtrek, was er eigenlijk maar één weg, die voor auto's begaanbaar was. Die weg verbond een aantal boerderijen. Taeke Tuinstra genoot bij zijn buren (al woonden ze ook vele kilo-

31