Door storm en duisternis

De dag daarop verklaarde de Nederlandse regering zich met Japan in staat van oorlog te achten. Het besluit was 's nachts genomen. Zij was de eerste regering, na de Amerikaanse, die aldus op de verraderlijke aanval op Pearl Harbour reageerde, 's Avonds bracht de Minister-President door middel van Radio Oranje de Nederlanders in het bezette vaderland op de hoogte.

Spannende dagen braken aan, die Dirk in menig opzicht herinnerden aan de meidagen van 1940. Want al lag Indië vér van Londen, de wonderlijke uitvinding van de radio deed de duizenden kilometers ineenschrompelen. Elke dag zaten de Nederlanders in Londen aan hun radiotoestellen te luisteren naar de grote Niromzender in Batavia, die berichten doorgaf omtrent de gebeurtenissen ver weg aan de andere kant van de aardbol. De stem van Quispel, de omroeper, werd de Nederlanders spoedig zo vertrouwd, als die van de omroepers van de B.B.C. Toen bleek dat de Duitsers via de zender in Hilversum het nieuws uit Indië verdraaiden, bracht Radio Oranje elke dag een overzicht van wat Batavia had geseind. In hun gesprekken met landgenoten viel het Dirk en Willem meermalen op, dat de Nederlanders eigenlijk slechts een flauwe voorstelling hadden van de enorme afstanden in het gebied van Zuid Oost Azië en van de krijgskans. Telkens echter, als de jongens met Engelsen praatten, frappeerde het hen, dat die als het ware met een gevoel voor wat de marine wel kan en niet kan, schenen te zijn geboren.

Het was op een middag van de tiende december 1941, dat Dirk in het kamertje, dat hij meer deftig dan der waarheid getrouw zijn bureau noemde, in gesprek raakte met een bejaarde Engelsman, die de schrijfmachine kwam repareren. Een aardige man, die monteur; beslist geen hoogvlieger. Toen hij hoorde, dat Dirk een Nederlander was, vertelde hij, dat een zuster van hem eens met vacantie in Brussel was geweest en toen de 'Dutchmen' heel aardig had gevonden. Waarop Dirk hem geduldig uitlegde, dat Brussel niet in Nederland, maar wel in België lag en toen zei de monteur: 'Sorry, een kleine vergissing, maar Kopenhagen ligt toch wel in Holland, nietwaar?'

Het was tijdens dat gesprek, dat Dirk een papiertje van de Kreeft doorkreeg. Er stond op:

123