Als de dag van gisteren ...

Soms komt een kind onder de tram. Als de mannen de tram eindelijk hebben opgevijzeld en het ventje op de rijwielbrancard naar het gasthuis op de Nieuwe Keizersgracht is gebracht, zeggen de moeders tegen elkaar: 'Nebbisj, het kind ligt met de waker en de visite mag naar binnen, wanneer ze willen. De dokters hebben het kind opgegeven.'

Maar vaker dan wij mensen weten, gebeuren er wonderen. Soms herstelt het kind. Als het - gezond en wel en te goeiem -weer thuis komt richten de Joodse moeders van de hele buurt een groot volksfeest aan. Er wordt gecollecteerd. Langs de gevels van de huizen staat in vetpotjes:

׳WELKOM׳ 'Gezond zal je blijven' Het feest is zo mooi, dat de kranten erover schrijven.

Dezelfde zorgen, dezelfde angsten en dezelfde vreugden schiepen tussen al die moeders een hecht gevoel van verbondenheid. Het ongeval, dat één kind trof had alle kinderen in de buurt kunnen treffen. Door deze verbondenheid was het Jodengasthuis op de Nieuwe Keizersgracht het brandpunt, waar zich alle zorgen en alle hoop concentreerden. Op de hoek van de Weesperstraat stonden altijd moeders in groepjes te praten. Met angstige bekommerde gezichten. Met ongeveinsde belangstelling voor elke zieke, ook al was het een wildvreemde. Vroeg iemand wel eens:

^cWat staat U daar? Ligt er eentje van Uw familie misschien in het hekdisj?^>

^cGod behoede en beware, nee. Niemand van onze mishpoge. Maar voor de mensen, die wél iemand in het gasthuis hebben, is het een hele troost als ze er met iemand over kunnen praten. Daarom sta ik hier.'

29