Als de dag van gisteren ...

Omdat vele gevaren de jeugd tussen Waag en Weesperstraat bedreigden, konden alle drama's niet met zo'n blij slot eindigen als de sensatie van de gestolen en verdronken kinderen. Van het grootste drama, het drama van 1942 had niemand toen een voorgevoel. Be gevaren, die de kleine gemeenschap bedreigden waren werkelijkheid van elke dag. De Markengracht bijvoorbeeld stond wijd en ■zijd bekend als een genadeloze massa-moordenaar. Niet, dat een kind in het kledderige water ■zo gemakkelijk verdronk. De weke modderbodem was amper een meter onder het wateroppervlak.

Zeiden de mensen, die in de huizen aan de wallekant woonden angstig tegen elkaar:

'De Marrekesgracht mag dan niet diep wezen, als je met je kop in de modder terecht komt, stik je. En of je nou zó doodgaat of zó Evenwel, wie zou met zijn hoofd in de modder terecht kunnen komen? Dat moet iemand zijn, die beslist en opzettelijk wilde duiken. Maar nooit is iemand zó gek geweest. Die stinkende prutsloot achter de Rapenburgerstraat had niet door het water, maar door de zwijnerij, die erin ronddreef, zijn karakter van moordenaar gekregen. In de gracht dreven krengen en menselijke faecaliën. Ratten zo groot als katten, die op tentoonstellingen ereprijzen winnen, dartelden op klaarlichte dag op de werven. Soms stak zo'n besnorde ratten-opa de gracht over. Dan leek het een kleine duikboot.

De Nieuwe Herengracht daarentegen had helder water. De sluizen bij Carré en de sluizen bij het Oosterdok spuiden alle smeerlapperij op de Amstel en het If. Maar de Herengracht was diep, zoals een vaarwater behoort te zijn, dat de verbinding tussen twee belangrijke waterwegen onderhoudt. Daarom was dat water levensgevaarlijk voor de jongens, die in de pierenbak van het zwembad op Kattenburg op z'n hondjes leerden zwemmen en nu dachten, dat ze het hele Oosterdok konden oversteken, heen en terug zonder te rusten. De sluiskolk op het Rapenburger

26