Als de dag van gisteren ...

foortje onder in het gereedschap was ingebouwd. Die gloeiende stukken houtskool walmden tot zijn hoofd ervan scheen te barsten. Ja, werkdagen van zestien uur maakte hij toen; en dan strompelde Jankele naar zijn krotje. Weer een werkdag voorbij. Dat beulswerk met het zware hete persijzer vrat aan zijn ijzersterke lichaam. Ofschoon hij een goed weekgeldje verdiende, heeft hij de perserij er toen maar aan gegeven. Hij verhuisde naar de kleermakerij. Hij leerde het vak; en nu hij oud was, kon hij tenminste nog een paar pond in de week verdienen. Als eigen baasje. Tegenwoordig gingen zijn hersens vlugger dan zijn handen, en als je dan, zoals hij, op de ouderwetse manier alles op de hand naaide, well sir, dan verdien je niet veel. Never mind. Hij had ook niet zoveel nodig.

Zijn vrouw was jaren geleden gestorven. Twee zoons had hij. Harry, de oudste, woonde in Palestina. Die was soldaat. Wéér soldaat. De eerste keer, dat die een uniform aantrok, was nu al weer meer dan twintig jaar geleden. Amper volwassen, had Harry zich aangemeld voor het Joodse Legioen van Wladimir Jabotinsky. Onderdeel van het Britse leger. Dat was in de eerste wereldoorlog. In Leeds was het toen begonnen, dat Legioen. En op een dag had Jabotinsky zijn pas aangeworven soldaten in een lange rij door het Londense East End laten marcheren. Over

215