Als de dag van gisteren ...

Een paar jaren voordat de ramp van 1940 over Nederland losbrak, kwam Jacob weer op een avond bij ons thuis. Om afscheid te nemen.

'Ik ga weg, eerst naar Amerika, en daarna zullen we wel verder zien.'

'Waarom?' vroeg vader, 'je hebt hier toch rijkje brood.' 'Voorgevoel, ik moet weg, weg uit het land. Het is net alsof ik word geroepen. Voor mijn vader en moeder en mijn zusjes en broertjes heb ik gezorgd. Die hoeven de eerste paar jaar geen honger te lijden en als het nodig is, kan ik altijd nog iets oversturen, maar ik ga weg.' Hij ging naar Amerika.

Af en toe kwam Duplikaatje nog bij ons op bezoek om een brief voor te lezen, die ze van Jacob had ontvangen. Hij woonde in New York, maar hij dacht niet, dat hij daar lang zou blijven.

In 1948 stuurde 'Het Vrije Volk' mij naar de Nederlandse Antillen, Suriname en naar Venezuela.

Ik zat in Caracas, de hoofdstad van Venezuela, in het café van 'Hotel Ambassador', toen een kwiek mannetje bij me kwam staan en in het Duits vroeg of hij mij een glas verkoeling mocht aanbieden.

'Jawohl, Sie sind wohl ein Deutscher...'

'Nee,' zei hij, 'ik ben een Tsjech... Bent U Duitser?'

'Hollander,' zei ik.

Dat had hij wel vermoed. Hij had in elk geval dadelijk gezien, dat ik beslist geen Zuid Amerikaan was. Hoe hij dat had ontdekt? Oh, doodeenvoudig kunstje. Zuid Amerikanen laten minstens twee maal per dag hun schoenen glimmend poetsen, en hun pantalon is nooit zonder vouw.

177