De wereld is rond, maar mijn zolen zijn plat

De marechaussee weet oprecht met dit geval geen raad. De orders uit Den Haag zijn duidelijk, allemaal langs het straffe li-neaaltje getrokken. Op bijzondere gevallen zijn de instructies niet berekend. De ambtenaar, ook maar een mens, kent zijn eeuwige beroepsplicht: hij dekt zich op zijn meerdere. Deze superieur zoekt het ook weer hogerop. Haastige conferenties, nerveuze telefoontjes. Spontaan ontstaat een 'geval Kaufmann'. Heinz krijgt een kansje om te blijven leven. Hij wordt een geval. Een dossier dat groeit in tal en last. Voordat het dossier van deze ene vluchteling in Den Haag zal worden afgesloten, kan de wereld er anders uitzien. Misschien is er dan in Duitsland inmiddels wel revolutie uitgebroken.

Maar voorlopig staan we nog op Schiphol. De marechaussee doet zeer streng, met een knipoogje. Er kan pas iets gebeuren, goedschiks of kwaadschiks, wanneer iemand de verantwoordelijkheid durft te torsen. Dat is het cryptische besluit van Den Haag. Een zenuwarts uit Amsterdam? Goed idee! De stad ver-kruipt van de psychiaters, maar, gefolterd door één of andere mysterieuze oogkwaal, kan de actieve wachtmeester in het telefoonboek alleen maar de namen vinden van Joodse zenuwartsen. De eerste die ik namens hem aan de telefoon roep, heeft aan het halve woord van mij genoeg. Jidden onder elkaar ... ik ben al onderweg!'

Een goed uur later is Heinz Kaufmann na een deskundige diagnose ernstig ziek verklaard. De psychiater zegt dat hij het in zijn positie niet verantwoord acht, dat deze patiënt, althans mi teruggestuurd wordt. Hij is bereid zijn oordeel door nog drie andere psychiaters kritisch te laten beoordelen en bevestigen. Het dossier Kaufmann wordt nu zeer gecompliceerd, de baan waarop het is geschoven steeds langer.

Heinz is een geluksvogel. Maar veine is zeer persoonlijk. Vijf van de zes andere vluchtelingen uit hetzelfde vliegtuig naar de vrijheid worden door familieleden en vrienden juichend en huilend

88