De wereld is rond, maar mijn zolen zijn plat

oude Willem, Willem II of Willem III van de Maatschappij Nederland, in een vorige eeuw met champagne en 'Wien Neer-lands Bloed' van stapel gelopen.

Met autobusjes heb ik toen kris-kras door Marokko gesjokt, totdat ik in Tanger verzeilde, waar ik op de brave 'Dempo' zahger gedachtenis moest wachten. Ze hadden me geraden logies te huren in de Villa de France, een keurig hotel, wel een beetje veel geld, maar in zulke landen moetje altijd kiezen: het is óf duur, öf smerig. Natuurlijk vergiste ik me, in plaats van 'Villa de France' zei ik 'Hotel de France'. Ik verbeelde me dat de kruier me eventjes verwonderd aankeek, maar even welgemoed tilde Atlas mijn koffer op zijn sterke schouders en daar gingen we, heer en slaaf, straatje in straatje uit, trappetje op, trappetje af, kruip door, sluip door in de kashba, sitteme-japie-sit, totdat we tenslotte voor Hotel de France stonden, midden in de Arabische wijk. Nou ja, wat kan het me eigenlijk schelen, opvreten zullen ze me niet en laat ik voorlopig hier maar gaan slapen. De dame had een beetje donkere tint, ze sprak in de aanspugende wijs; haar gezicht kwam me eventjes bekend voor, maar ik kon me niet herinneren waar ik haar ooit eerder had ontmoet. Het etablissement was kraakzindelijk, het eten een beetje vreemd en het Frans dat we samen spraken nog vreemder. Totdat ik haar op een avond in uitstekend Duits hoorde telefoneren. 'Ach, Sie sprechen wohl Deutsch.'

'Ich bin Deutsche, aber wir Künstlerinnen sprechen alle Sprachen.'

Ze vertelde me omstandig de geschiedenis van haar leven en toen wist ik meteen waar onze wegen elkaar al eerder gekruist hadden. In het Circus Sarrasani. Zij was toen ten naastebij gehuwd met een Rus, een messenwerper. Zij was de juffrouw, die elke voorstelling op een verticaal staande plank werd gebonden. En hij maar met messen en bijlen gooien, Iwan, ik kan je niet missen, maar hopelijk mis jij mij wél; mocht jij je slechts éénmaal vergissen, dan steekt er een mes in mijn vel. Vati und Mutti had

61