De wereld is rond, maar mijn zolen zijn plat

Nooit sprak ze over haar verleden. Ze werd oud, sommigen zeggen, dat ze ver over de honderd werd, maar dat kan een verzinsel zijn, want een burgerlijke stand was er niet in die dagen. Men zei, dat ze een heks was. Toen haar hut afbrandde, vond men tussen de as haar ongeschonden lichaam. Op het gelaat van de dode lag een glimlach, zo ontroerend mooi, en haar geopende dode ogen keken gelukkig alsof ze het paradijs zelf aanschouwden. De aanblik van de dode was een mirakel. Met grote tederheid werd ze onder de olijfbomen begraven. Te harer ere en gedachtenisse werd vlakbij een synagoge gebouwd. Dat is eeuwen en eeuwen geleden. Het werd het beroemde godshuis van la Ghriba, vermaard in de hele wereld.

De eerste Joden, die zich in de Sahara vestigden, hadden uit Babyion souveniers meegebracht van de oude tempel, de eerste, de tempel. Gouden en zilveren voorwerpen, stenen van de muren en eerbiedwaardige documenten. Die vonden in la Ghriba een veilige bergplaats.

Gebeden wordt er nu in het Hebreeuws. De heilige feestdagen worden er gevierd volgens oeroude voorschriften. Op Vreugde der Wet dansen de mannen in de synagoge, in de ene arm een heilige wetsrol, in de andere hun eerstgeborene zoon, want zó wil het gebruik.

Die oude Ghriba Synagoge moet heel mooi geweest zijn, maar precies weten we het niet, want in het midden van de vorige eeuw brak er brand uit en het huis des gebeds werd verwoest tot op de fundamenten. Alleen alle souveniers van de Tempel, alle boeken, alle gouden en zilveren versierselen konden worden gered.

In la Hara Shira en Hara Kebira verstoorde geen rimpeltje de serene rust van die twee Joodse gemeenschappen. Totdat de soldaten van Rommel in Noord-Afrika landden. De Duitsers hebben de Joden in die twee dorpjes lijfelijk geen haar gekrenkt. Alleen ... wat niet met ankers in de muur vastzat, hebben ze gestolen. Maar, de synagoge hebben ze ongemoeid gelaten. De

22