Daar zaten wij, impressies over 'Londen '40-'45'

Sally’s vader handelde in tapijten. Het is een eerlijk beroep, waarin alleen sterke karakters eerlijk blijven. Sally’s vader had een karakter van gewapend beton. Een tapijten-koopman uit de Achterhoek, die de boer op moet om kleedjes te slijten aan boerinnen, burgeressen en buitenlui, mag geen hinder hebben van bescheidenheid. In dat avontuurlijke metier, verwerft hij eigenschappen, die hij op zijn kinderen overdraagt, want die schapen zien en horen genoeg als vader vertelt wat hem in de afgelopen week is gepasseerd en hoe hij elke tegenspoed in zaken heeft weten te bedwingen. Sally koos het metier van zijn vader, wie hem kent, weet: het paste hem als een foudraal op een paraplu. Alles aan Sally is snel, zijn geest, zijn repliek, zijn compassie met de medemens, zijn vermogen om in onmogelijke situaties de enig mogelijke uitweg te zien, alles is vlug, snel en trefzeker. Bij alles wat Sally doet krijgt de toeschouwer het gevoel: dat heeft die man al eens eerder gedaan. Ik kan me voorstellen, dat dit al zo was, toen hij nog in de luiers rondkroop.

Sally is een geboren charmeur, dat heeft ook in zijn geval niets te maken met uiterlijk schoon. Hij is onmiskenbaar een zoon van het Oude Volk, maar hij ziet eruit als Farao zelf.

Een paar jaar voor de oorlog had Sally zich in Frankrijk gevestigd. Hij bezit een gevoelig oor voor vreemde talen. Maar in Parijs leerde hij geen Frans. Hij maakte zich het argot van Marseille eigen. Waarom? Daarom! Toen in de Meidagen van 1940 de schijn-oorlog menens werd, toen de Lage Landen door de Duitsers onder de voet werden gelopen, en de Hunnen voor de derde keer in nog geen honderd jaar tijds Parijs bedreigden, trok Sally naar Toulouse en verder naar Lyon. De nederlaag van de Franse legers viel als een noodlot op het schone land. Moedeloosheid kreeg de Fransen in haar greep. De beroemde generaal Weygand werd in een paar dagen tijds generaal Weygand-with-the-wind. Maar Berlijn was een ootmoedig overwinnaar. Het wilde niet heel Frankrijk bezetten, zoveel troepen kon die Oberste Heeresleitung trouwens moeilijk missen. Adolf was dus zo goedertieren een deel van Frankrijk onbezet te laten, maar wel moest hij het aan beide kanten van de demarcatie-lijn voor het zeggen hebben. Ten zuiden van die lijn, in Vichy-Frankrijk, was generaal Petain zetbaas. De generaal kon de Duitsers prima referenties voorleggen, hele oude zelfs, die nog dateerden uit de tijd van het Dreyfuss-proces. Lyon lag in Vichy-Frankrijk. En in Lyon lag Sally ’s nachts wakker. Oi, hoe red ik me hieruit?

De Nederlandse consul in Lyon, monsieur Labotte, was ziek. Dat kwam ongelukkig uit, want er was veel werk voor het consulaat. De stroom vluchtelingen, die de Duitsers voor zich uit naar het zuiden hadden gedreven, moest worden opgevangen en verwerkt. Veel Nederlanders, die uit België

48