Niemand die het antwoord weet

hangt. De sleutel van het hangslot zal onder een dikke laag dode bladeren onvindbaar zijn.

Onstilbaar medelijden met mijzelf deed mij in snikken uitbarsten. Tenslotte wist ik met één vrije hand een tak te grijpen, die nog juist binnen mijn bereik hing. En terwijl de tranen me over de wangen stroomden van verdriet en genot — mijn lichamelijke spanning ontlaadde zich — wist ik de sleutel dichterbij te halen. Ik was vrij.

In die jaren heb ik eens met een jonger vriendje in een tentje achter het pakhuis 'padvindertje' gespeeld. We hebben ons ontkleed. Ik heb hem vastgebonden en gemarteld. Hij vond het heerlijk, mij deed het niets. Ik kreeg spierkramp van genot, toen hij de actieve rol overnam. (Dat vriendje is nu getrouwd en vader van drie kinderen. Zou hij van dat tentje dromen, wanneer hij naast zijn vrouw ligt?) Die jaren waren heerlijk, maar ook verschrikkelijk, omdat ik met niemand over mijzelf kon praten, of over de naakte kwelduivel uit mijn dromen. Ik wist niet wie ik was, ik wist niet wat ik was. Hier was ik, gewichtloos zwevend in de ruimte en daar op een paar meter afstand Folkert Folkertsma, nu een forse knaap. De groei in opwaartse richting van zijn lichaam scheen tot stilstand te zijn gekomen. Folkert begon in de breedte te groeien. Hij kreeg forse schouders en een zware nek. Zijn hoofd bleef, naar verhouding, klein. Maar zijn spieren werden krachtig.

Toen ik nog geen twintig was bezat ik de kracht van een jonge beer. Ik kon urenlang zwemmen. Als het water me opneemt, valt alle agressie van me af. Een paar keer had ik de jongens van mijn leeftijd, die me lastig vielen, een pak slaag gegeven. Als de drift losbreekt, verlies ik alle zelfcontrole. Nu ik van kind naar volwassenheid groeide, voelde ik plotseling de drang mijn verspilde schooltijd in te halen. (De meester had altijd geklaagd: 'Jij kunt wel leren, maar je vertikt het'.) Lezen, schrijven, rekenen. Ik las geen kinder-

37