Er groeit gras in de Weesperstraat

Elke dag, voordat ze mogen gaan pieteren, moeten de pitten worden bij geschuurd. Zolang er jiddisje mamma's bestaan, worden ze geteisterd door een klemmende vraag: wat is beter voor het schuren, een kurk of een oude lucifersdoos? Moeder pleit al jaren hartstochtelijk voor een kurk. Grootmoeder is veel langer reeds een strijdvaardig lid van de lucifersdoosjespartij. Maar verenigd zijn ze in een gemeenschappelijke angst voor walm, petroleumwalm, pieteroliewalm. "Walm is de doodsvijand van alle huismoeders in de buurt. Waarschijnlijk heeft geen harer ooit scheikunde gestudeerd, maar ze weten door overlevering, door adviezen van buurvrouwen, en vooral door instinct, dat rook gaten vreet in emaille. Wanneer je er wetenschappelijk over gaat nadenken, begrijp je het niet, maar het is niettemin de waarheid: laat een emaille pan lang in een keuken staan, waar petroliestellen walmen, en de buitenkant krijgt een parg. Gooi die pan dan maar gerust weg, geen blikslager, die nog genezing kan brengen. En ze moeten emaille pannen in de keukentjes hebben, jawel, ze moeten! Ze gaan gebukt onder een religieuze voorkeur voor emaille. Verglas, zoals ze emaille noemen, hoort bij de spijswetten en de voorschriften, waarmee ze het Opperwezen eren. Niet, dat Mozes in de woestijn heeft geweten wat emaille is. Dit soort tsores het hij over aan de dochter van Jithro of aan de vrouw uit Abessinië. Maar volgens de zeshonderdzoveel ge- en verboden moet in een ordentelijk huishouden melk- en vlees-spijs streng verre van elkander worden gehouden. Er staat niet voor niets tot driemaal toe in de heilige boeken geschreven, dat een bokje niet gekookt mag worden in de melk zijner moeder. Al eten ze nooit bok, de mamma's in de buurt bezitten vaatwerkvoor milchding, de melkspijs, en voor flaasjding, de vlees-

20