Er groeit gras in de Weesperstraat

Goed beschouwd zijn die stellen volkomen overbodig. Moeder heeft gas. In de mobilisatie hebben ze zelfs elektra aangelegd. Maar hoezeer ze ook met elkander hakketakken, moeder en grootmoeder zweren bij petroleum. Je kunt er lekkerder op koken. Het is veel goedkoper dan gas. Oliestellen zijn zo gezellig. Dat is allemaal waar, daarover zijn ze het roerend met elkander eens. Ze krijgen echter subiet woorden, als ze het over de olie zelf hebben. De uitspraak al is een probleem. Zegt grootmoeder in haar privé-Nederlands: 'Krijg me even de kan met pieterolie. De stellen gaan uit.' Zegt moeder, die met haar tijd meegaat: 'Het is niet pieterolie, maar petroleum.' (Ze spreekt het uit als rijmend op kleum.) Bemoeit vader zich ermee:

'Het is geen pieterolie en geen petroleum, maar petro-/ee-wm.' Eigenlijk is pieterolie de passende benaming. De acht pitten pieteren meer dan ze branden. Dat hoort bij het karakter van een oliestel. Als je de katoenen sokken te hoog opdraait, walmt eerst de pan en daarna al het vaatwerk roetzwart. In een voldragen ritueel kookboek is duidelijk te lezen: Gij zult de pitten laag houden.

Daarom juist kun je op pieterolie eigenlijk niet koken. Sudderen, ja ddt wel. Uren en uren staan in de hele buurt pannetjes en potjes op de stellen geuren te verspreiden, boven elkander, kleine torentjes van Babel. Omdat iedereen een goede neus heeft, weet iedereen wat iedereen eet.

Maar als de torentjes op het tafeltje bij ons thuis tot de hemel reiken, wordt de nauwe keuken levensgevaarlijk. De zoldering is van hout. De vloer geeft mee als je er maar even te zwaar op loopt.

15