hen. Ik moet het nog zien, dat Nederland deze keer buiten de oorlog blijft.'
Diezelfde opmerking maakten de mensen overal in het land tegen elkaar. Zouden we er buiten blijven? Voorlopig had het er alle schijn van. Want behalve enkele schermutselingen, die in het grote verband van de oorlog weinig betekenis hadden, bleef het merkwaardig rustig op het front en op de zee en in de lucht. De Duitsers lagen achter hun Siegfriedlinie, en de Fransen achter de Maginotlinie. Langzamerhand begonnen de mensen te spreken van de 'scherts-oorlog.' Maar in Nederland gebeurden toch wel enkele dingen, die de zenuwen op een uiterste proef stelden. De mensen vleiden zich met de hoop, dat Nederland voor de oorlog gespaard zou kunnen blijven. De oorlog voerenden, zo redeneerden ze, hebben een land nodig, waar de spionnen hun gegevens kunnen uitwisselen, daarom wordt Nederland gespaard.
Het was in die spannende dagen, dat Gijs de mensen van de reportage-afdelingbij elkaar riep. Ze waren er allemaal: Gijs, Kareltje, de Kreeft en Dirk. Er waren ook twee andere heren bij. Grote zware mannen. Ze zeiden, dat ze van de Rijks-recherche waren en dat ze in het diepste vertrouwen met de mensen van de omroep een openhartig gesprek wilden hebben.
Eén van de mannen, rijksrechercheur Luchtel, vertelde wat hen naar Hilversum had gebracht.
'Er is iets zeer ernstigs gebeurd. Over een paar dagen zal het wel in alle kranten staan. Tot zo lang dus: mondje dicht.' Op een avond, zo vertelde rechercheur Luchtel verder, een dag of twee geleden kwam er bij Denekamp aan de grens in Overijsel een Nederlandse auto, die naar Duitsland wilde. Op een vraag van de douane of ze iets aan te geven hadden, zeiden de inzittenden: nee. De douane keek toch maar de bagage na... en toen bleek, dat deze mensen een partijtje uniformen naar Duitsland wilden brengen. Uniformen van soldaten, van brievenbestellers, van een veldwachter en dergeüjke. Nederlandse uniformen. Vreemd, dacht de douane, wie gaat nu op reis met een partijtje uniformen? Hij waarschuwde zijn chef. Aanhouden, zei deze. De mannen werden zolang vastgehouden. En nu is het raadsel niet: wat willen ze in Duitsland met Nederlandse uniformen? Dat kunnen we wel vermoeden. Ze namaken natuurlijk, om bij een eventuele inval in Nederland, verwarring te kunnen stichten. Maar de vraag is vooral: hoe komen die kerels aan die uniformen? Ze geven er geen antwoord op. Ze zeggen, dat die kledingstukken nodig zijn voor een operetteuitvoering in Duitsland, ja ja... ope
75