Dirk zei een beetje aarzelend:
'Ik vind het allemaal heel mooi, hoor. Maar weten we wel waar we aan beginnen? Met of zonder diefstal blijft braak toch altijd braak. En daar kun je de gevangenis voor ingaan.' Willem zei:
'Risico is er altijd bij. Niet schieten is altijd mis. Als je geen risico wil lopen, moetje helemaal niks doen. Dan moeten we die lui maar hun gang laten gaan. En als de Nazi's zin mochten hebben ons vaderland binnen te vallen staan de jongens van Mussert klaar om te helpen, omdat wij ze geen strobreed in de weg hebben gelegd.' De anderen vielen Willem bij. Ook Lien; en dat prikkelde Dirk nog het meest van alles. Ze moesten nu niet denken, dat hij bang was. 'Ik maak maar een voorzichtige opmerking', zei hij. En hij voegde er aan toe:
'Als we besluiten in die kelder een kijkje te gaan nemen, zal ik natuurlijk meegaan.'
'Tut tut', zei Willem, 'niet zo haastig gebakerd. Als we in die kelder gaan rondneuzen, doen we het in elk geval niet met acht man tegelijk. We moeten er geen volksverzameling van maken. Bovendien zullen er een paar van ons in elk geval buiten moeten blijven om te waarschuwen wanneer de heren van de W.A. het plotseling in het hoofd zouden krijgen ook naar de kelder te gaan.'
'Over heren van de W.A. gesproken', zei Katelijne,'Henk en ik hebben met een van die jongens in zo'n apenpak een gesprek gehad. Vertel jij maar eens, Henk, wat die knul te vertellen had.' Henk vertelde en daarop ontspon zich een gesprek over de oorzaken van het fascisme. Katelijne gaf geen kamp. Ze bleef volhouden, dat ze met die lange jongen echt medelijden had. De anderen echter waren het met Henk eens, datje misschien wel een verklaring, maar geen verontschuldiging voor de nazi's kon vinden. Dat was Katelijne wel met ze eens, maar ze zei: 'En toch vind ik, dat je alle N.S.B.-ers niet over één kam moet scheren. Er zullen heus nog wel een paar tussendoor lopen, die niet weten door welke rare avonturiers ze op sleeptouw worden genomen, en die op hun manier denken, dat ze echte idealisten zijn.' Willem sneed dit gesprek af met een opmerking, die allen in een lach deed schieten:
'Ik vind dit een echt vrouwelijke manier om het fascisme te bekijken. Vrouwen kijken alleen maar naar de bedoelingen en nooit naar de gevolgen.'
En die gevolgen, dat moest Katelijne toegeven, waren allertreurigst.
57