'Jullie zit veel te dicht op de gebeurtenissen. Maar als de staten die neutraal willen blijven bij elkaar blijven, geloof ik, dat het deze keer ook wel weer goed zal aflopen. Wij en de Belgen en de landen in Scandinavië.'
Aan dat gesprek moest Dirk terugdenken, toen begin november Gijs Bikstra zijn mensen vertelde, dat koning Leopold III van België naar Nederland zou komen.
'Dat is natuurlijk niet zo maar een gewone theevisite, jongens', zei hij, 'daar is de tijd te onrustig voor. Ik ben geen diplomaat maar daar staat tegenover dat ik gezond verstand heb. En dat gezonde verstand zegt me, dat het bezoek van de Belgische koning een soort demonstratie is. Zoiets van: als je maar weet, dat België en Nederland één lijn trekken.'
'Hoe lang blijft de visite?' vroeg de Kreeft.
'Vier dagen', zei Gijs. 'Ik heb het hele programma al uit Den Haag gekregen. We moeten maar eens kijken wat we er als omroep aan te doen hebben. Ik denk, dat het deze keer vooral zal neerkomen op wat ontvangsten. En dat het belangrijkste zal zijn wat door de koninklijke gast en koninklijke gastvrouw zal worden gezegd.' Dirk was nu helemaal opgenomen in de sfeer van vertrouwelijkheid die het werk van de reportage-afdeling kenmerkte. Elke dag leerde hij nieuwe dingen.
Toch vond Dirk het een beetje vreemd, dat de redevoeringen, die de twee koninklijke personen zouden uitspreken, een paar dagen van tevoren al bij Gijs Bikstra op het bureau lagen. Dat koningin Wilhelmina als gastvrouw haar toespraak zou voorlezen, dat begreep Dirk best. Ten slotte kwam het op elk woordje aan. Maar dat het antwoord van de koning der Belgen ook al van te voren op papier stond... nee, dat bleef hij een raar geval vinden. 'Waarom?' vroeg Gijs, 'als de redevoering van onze eigen koningin zo nauwkeurig op elk woordje luistert, dan geldt dat toch zeker ook voor die van de Belgische koning. Geloof maar, dat ze in Berlijn elke letter en elke komma zes keer overlezen. Ik zal jullie twee stukken uit die twee redevoeringen voorlezen. De gedachte van die woorden kan als het ware een leidraad zijn voor wat jullie er in de reportages van gaat zeggen. Luister eerst naar de woorden van onze eigen koningin:
'Nederland en België zijn gelijkelijk gehecht aan de burgerlijke vrijheden, die tezamen met zin voor orde en goed bestuur, de onvervreemdbare grondslag vormden voor hun staatkundig leven.' ('Voel je de betekenis van de onvervreemdbaar, Dirk?') En dan gaat de ko-
45