Tussen speurders en spionnen - Avonturen van Dirk Poldervaert

was gekomen, dacht hij: 'Eigenaardig, dat je iets kunt dromen, en opeens wordt het waarheid, al kwam er dan geen vliegmachine aan te pas.'

En toch... er kwam wél een vliegtuig aan te pas. Maar dat was twee dagen later op 5 september 1938. Want toen zei Gijs tegen Dirk: 'Zeg jö, moetje horen. Morgen, de vijfde, is er 's avonds wat bijzonders aan de hand. Dan steken ze op afstanden van een kilometer of acht langs de hele kust en ook langs de landsgrenzen, vreugdevuren aan. Vreugdevuren, omdat Koningin Wilhelmina veertig jaar aan de regering is. De omroep heeft een vliegtuig gehuurd, om vanuit de lucht een reportage te geven. Er is in dat vliegtuig nog één plaats vrij. Ik dacht zo: weetje wat, ik ga eens met de bovenste van de groot-mo-gols praten, of ze het goed vinden, dat jij mee gaat. Als een soort beloning voor watje gisteren hebt gedaan. Nou ze vinden het best hoor, tenminste als jij zin hebt.'

'Of ik zin heb?', gilde Dirk, 'hiep-hoi', en als een kleine jongen danste hij een vreugde-polka door de kamer.

De tocht met het vliegtuig werd voor Dirk een onvergetelijke belevenis. Nog menig keer in de latere jaren dacht hij er aan terug. Het was prachtig weer. Hij kon zich zonder moeite verbeelden, dat hij tussen de sterren vloog. Beneden lagen de verlichte steden, net glinsterende dauwdroppels op een donker kleed. Zo ver als hij kon kijken zag hij vreugdevuren, langs de kust van Cadzand tot aan Delfzijl toe, en langs de landsgrenzen met Duitsland en België eveneens. Het was een machtig gezicht.

Toen hij diep in de nacht naar huis wandelde, rumoerde het feestgedruis nog om hem heen. Nederland vierde feest. Feest, (dacht hij) terwijl de wereld daarbuiten de adem inhield van angst. Want Dirk zou wel een zeer vreemde snoeshaan geweest zijn, indien hij niet intens had meegeleefd met alles wat er in de wereld gebeurde. Dat gold ook voor Lien Tholen, het kennisje van de H.B.S. Duitsland bedreigde Europa met oorlogsgevaar. Iedereen in ons land, hetzij oud of jong, vroeg zich met kloppend hart af: zal Nederland ook aan de beurt komen? zal de golf van ellende over onze grenzen spoelen? Naarmate de dreiging uit het buitenland toenam, werd de band, die alle Nederlanders met elkaar verbindt, sterker. Eerst palmde Duitsland door middel van een staatsgreep Oostenrijk in. Onmiddellijk daarna begon de felle campagne van Hitier tegen Tsjecho-Slowakije. De democratische gezindheid van de Tsjechen stond boven elke twijfel; en ook hun bereidheid om voor de vrijheid van hun land te vechten en desnoods te sterven. Maar wat kon één klein land tegen de enorme oorlogsmachine van Hitier uitrichten?

21