Tussen speurders en spionnen - Avonturen van Dirk Poldervaert

De Gloria was dat schip. Een kleine kustvaarder, die evenals de hele koopvaardijvloot op order van Den Haag zo gauw mogelijk zee moest kiezen. Alle schepen moesten zo gauw mogelijk buitengaats zien te komen. Wie niet kon vertrekken werd tot zinken gebracht. Geen schip in handen van de vijand was het parool. 'Dat betekent de nederlaag', zei Gerard. 'De regering verbrandt de schepen achter zich. Er is geen terug meer.'

En nu hing Dirk over de railing van de 'Gloria', en keek naar het vaderland in de verte. Gerard was ook aan boord. Zij waren niet de enige passagiers. De kapitein had nog een twaalftal soldaten moeten meenemen. Order van de Generale Staf. De mannen hokten bij elkaar, maar zeiden niet veel. Ze waren op een vreemde manier zeer zenuwachtig.

'Geen wonder', vertelde Gerard later aan Dirk, 'het zijn beroepsofficieren. Allemaal getrouwde kerels met kinderen; en hun gezinnen hebben ze moeten achterlaten. Ze schijnen opgeleid te zijn voor een of ander speciaal karweitje en daarom stuurt de G enerale Staf ze naar Engeland. Ik heb met één van die lui geprobeerd te babbelen. Ze zijn zo spraakzaam als schildpadden, maar die ene dan wilde me wel vertellen dat hij dacht, dat Nederland de oorlog verloren had... het is altijd interessant als je iets hoort, wat je nog niet weet', voegde Gerard er spottend aan toe.

Dirk luisterde zwijgend. Nu de opwinding van de laatste dagen en vooral van het overhaaste vertrek begonnen te zakken, voelde hij gaandeweg spijt groeien. Spijt, omdat hij geen gelegenheid had gehad vader en moeder nog eens goedendag te zeggen; en vooral spijt, omdat hij nu van Lien gescheiden was. Die zouden in doodsangst zitten, om hém! Ze moesten wel denken dat hij omgekomen was. Hoelang zou het duren, voordat hij hen allen weer terug zou zien? 'Jö sta niet zo te piekeren', zei Gerard, 'ik zie aan je gezicht, dat je staat heim te weeën over wat je in je landje achterliet, zoals Louis Davids in een liedje heeft gezongen. Wat dat betreft heb ik het makkelijker dan jij. Geen kip of kraai op de wereld. Alleen Gerard van Reuven en dat is alles. Apropos, weet je dat ze beneden in het ruim nog een stel lui hebben opgeborgen. Vluchtelingen net als wij. Vaders en moeders en kinderen, die steeds verboden moeten worden, omdat ze met hun vurige vingers overal aanzitten. Mensen, die weten, dat de moffen hen vroeg of laat te grazen zullen nemen, als ze niet gauw de benen nemen... vanwege hun ras en hun geloof, en omdat Hitier zo'n zuivere Germaan is met zijn zwarte spuuglok en zijn barbaars geschreeuw.'

Toen het donker begon te worden kwam de order van de schipper,

103