Hier is de VARA

geboren in een tijdperk der geschiedenis, waarin de mensen geloofden, dat de moderne technische wetenschap alle aardse problemen kon oplossen (en alle on-aardse problemen kon weg-redeneren). In hun jeugd hadden ze Jules Verne verslonden. Met kapitein Nemo hadden ze twintig duizend mijl onder zee gevaren. Met Robur de Veroveraar het luchtruim doorkliefd. Met het monsterkanon van Staalstad de aarde uit haar voegen gelicht en de loop der jaargetijden veranderd. Met Hector Servadek het binnenste der aarde doorvorst. En met Phileass Fogg en zijn huisknecht Passepartout waren ze in tachtig dagen om de wereld getrokken.

Al die jongensdromen (die oorspronkelijk voor grote mensen zijn geschreven) had de moderne wetenschap tot werkelijkheid gemaakt. Onderzeeërs, Zeppelins, vliegmachines, Dikke Bertha's en bliksemsnelle wereldreizigers waren deel van hun levende wereld.

Maar een radio? Jules Verne had er nooit van gedroomd. Alleen Bellamy heeft er in Het jaar twee duizend op gezinspeeld... Een radio was zelfs voor de ״ingewijden" in „Parkzicht" een vreemde gast.

Nederland van 1925 had tijd nodig om te wennen.

Maar toen men eenmaal gewend was, ging 't zeer snel.

Toen men het vijfjarig jubileum van de V.A.R.A. vierde, telde de organisatie reeds honderdduizend leden en men vond dat aantal te recht een prestatie van belang. Twintig duizend leden gemiddeld per jaar er bij... zoveel komen tegenwoordig in drie maanden binnen en dan zegt men in Hilversum nog: „Nou, het is dit kwartaal maar gewoontjes aan."

De Nederlanders moesten in 1925 de weg naar de radio nog leren vinden. Maar de leiding van de omroep (niet alleen die van de V.A.R.A.) had van het programma-werk ook nog vrijwel alles te leren. Er was geen school waar het vak „programma-bouw" werd onderwezen. Met vallen en opstaan, en altijd langs de weg der proefondervindelijkheid, moest men ontdekken wat nu toch eigenlijk de kenmerkende eigenschappen van een microfoon zijn, met welke de kunstenaar en de omroepleiding rekening hebben te houden. Trouwens van studio-inrichting, van telefoonlijnen-techniek en dergelijk spul wist men ook nog slechts weinig, om het nu maar voorzichtig uit te drukken.

38