Hier is de VARA

in het oog, dat de V.A.R.A. metterdaad haar karakter van nationale algemene omroepvereniging met socialistische inslag in haar uitzendingen ten volle recht heeft doen wedervaren. De uitgebreide cursusreeks ״Democratie als levensbeginsel", waarin docenten als dr H. Brugmans en Koos Vorrink optraden (de lezingen werden later met succes in gedrukte vorm uitgegeven), was slechts een van die vele programmapunten. Op de ״lange" Zondagmorgenuitzendingen werd het religieus element geïntroduceerd, waarvan vooral de uitzendingen van ds Horreus de Haas over ״sociale gedachten" in de Bijbel in de herinnering bij de luisteraars voortleven.

Een van de belemmeringen op de weg naar een verdere ontplooiing van de omroepwerkzaamheden der V.A.R.A. in de geschetste geest, was het optreden van de Radio Controle Commissie, het college der censoren. Van deze instelling kan worden getuigd, dat zij in het leven werd geroepen met bedoelingen, die door haar bestaan volkomen te niet werden gedaan.

Mej. dr J. de Boer ¹ heeft een aantal gevallen van radiocensuur uit de archieven opgediept en voor de geschiedenis bewaard; de V.A.R.A. (en de andere omroepverenigingen) kunnen die voorbeelden nog met vele vermeerderen. Enkele van de meest frappante gevallen van censuur mogen hier een plaats vinden.

Het bekende liedje van Dirk Witte: ״Aspirine", dat de V.A.R.A. wilde uitzenden, werd verboden... omdat het reclame voor een handelsmerk zou inhouden. Cor Steyn veranderde de woorden een beetje en toen mocht het lied wèl door de aether weerklinken; het luidde nu:

Zoek de zon op voor je kindren Zoek de zon op voor je hond Zoek de zon op voor je vrouwtje Als er weer een kleintje komt Zoek de zon op kan niet hinderen Voor de ouders en voor de kindren Enzovoorts, enzovoorts.

111

¹  Dr J. de Boer ״Omroep en publiek in Nederland tot 1940". Uitg. Sijthoff, leiden.