Hier is de VARA

van zoeken. Een proces van leiden en volgen. Aan de bezinning ging de scheiding der geesten aan de top der organisatie vooraf. Daarna voltrok zich het groeiproces in snel tempo.

In het jaar 1935 hield dr H. B. Wiardi Beekman voor de Verenigingsraad een inleiding over de betekenis van de nationale gedachte voor het democratische socialisme. Het hoogste college van de V.A.R.A. verenigde zich met zijn opvattingen omtrent dit onderwerp. Tot dat jaar had de V.A.R.A. zich bij uitzendingen op ״hoogtijdagen", die het Koninklijk Huis betroffen, afzijdig gehouden. Van 1936 af nam de V.A.R.A. echter aan deze gezamenlijke uitzendingen deel, waarbij zij zich, in tegenstelling tot de andere omroepverenigingen, op het standpunt stelde, dat bij dergelijke „nationale uitzendingen" de namen der afzonderlijke omroepverenigingen niet moesten worden vermeld.

Wie de geschiedenis der democratisch-socialistische beweging in Nederland, zoals die in het eind van de vorige eeuw is ontstaan, kent, en wie daarna de geschiedenis van de V.A.R.A. overziet, ontdekt een zekere paralleliteit, met dit verschil evenwel, dat de omroeporganisatie in evenzoveel jaren de geestelijke groei heeft doorgemaakt, als de „grote beweging" decennia nodig had.

Zowel „de grote beweging" als de V.A.R.A. kenden in hun begintijd de periode van storm en tegenspoed; romantiek en propaganda voerden de boventoon. Maar sneller dan voor de grote beweging, brak voor de V.A.R.A. de periode aan, dat zij voor het deel van haar werk openbare verantwoordelijkheid jegens het gehele volk moest dragen. En met die verantwoordelijkheid kwamen de vragen aan de orde, die zodanige verantwoordelijkheid nu eenmaal meebrengt. De V.A.R.A. werd voor vraagstukken geplaatst, die, tot de kern herleid, van gelijke aard waren als die, welke Koos Vorrink schetst in zijn geschrift „Een halve eeuw beginselstrijd", waarin hij het ontwikkelingsproces beschrijft, dat de S.D.A.P. doormaakte, parallel aan de ontwikkeling van het politieke, maatschappelijke en geestelijke leven van ons vaderland gedurende een halve eeuw ¹. Voor de V.A.R.A. gelden in gelijke mate de woorden, die Koos Vorrink op blz. 112 van zijn geschrift aan de sociaal-democratie in algemene zin wijdt, nl. „De

108

¹  Koos Vorrink: „Een halve eeuw beginselstrijd" 1945.