Twaalf burgemeesters, 500 jaar Amsterdam (met Fred. Thomas)

50 JOOST SYBRANDSZ. BUYCK 62

zagen Don Frederiks leger den Amstel overtrekken en buiten langs der stede gracht opmarcheren. De Spanjaarden hadden Naarden veroverd en uitgemoord en rukten nu op naar Haarlem: vendels boog- en busschutters, met helm en maliënkolder, kornetten ruiterij, hoog te paard, de haak- en donderbussen, slangen en falkonetten, het veldgeschut op voorwagens, de halve en dubbele serpenten en de lange, lange rij van wagens met leeftocht en oorlogstuig, met brandewijn en deernen. Het Minderbroedersklooster lag vol gekwetsten van het jongste beleg, zwaargewonde Spaanse soldaten die gedurig: ,,O Naarden, O Naarden!" riepen! Ook Haarlem werd belegerd en genomen; van de Spaanse legerheren verkregen de burgemeesters van Amsterdam genade voor de zusterstad. Het lot van Naarden bleef, dank zij hun bemiddeling, aan Haarlem bespaard. Doch Alkmaar en Leiden weerstonden den Spanjaard, wat Amsterdam opnieuw in verlegenheid bracht. Reeds in den herfst van 1573 schreven Burgemeesters aan Alva, hoe hun stad tot armoe en ellende kwam door het verval van de vaart naar Oost en West, het verlies van schepen en goed en het grootste deel der kapitalen, waarmee men handel placht te drijven. Alle scheepvaart, zuchtten zij, is gestremd, de levensmiddelen zijn duur; voor brood en bier betaalt men tweemaal zoveel als in afvallige steden. Op den dag van Leidens ontzet, toen er vreugde was in alle Prinsgezinde plaatsen, klaagden Joost Buyck en de zijnen bij Alva's opvolger Requesens, dat de Geuzen de zee bedekten met hun schepen en alle koopvaart aan zich trokken. Dit schrijven was als een noodkreet: de Geuzen bloeien en wij vergaan; zij hebben alle nering en koopmanschap en wij vallen in miserie en armoe, zij hebben overvloed en wij onuitsprekelijke duurte van allen leeftocht. Reeds heeft het gebrek grote sterfte aan pestilentie in onze stad veroorzaakt en wij zien met angst den winter tegemoet. Als Amsterdam geen voorraad krijgt — ,,sullen die goede ondersaeten van de Coninklycke Majesteyt