Twaalf burgemeesters, 500 jaar Amsterdam (met Fred. Thomas)

JOOST SYBRANDSZ. BUYCK 38

Hij deed den gematigden schout, Heyman Jacobsz. voortijdig uit zijn ambt ontheffen, wiens plaats na veel aarzeling werd ingenomen door Claes Gerrit Mattheuszoon. De gevangenneming van twee Wederdopers op 7 October en het gerucht, dat in de eerstvolgende nachten nog tweehonderd anderen van hun bed zouden worden gelicht, deed grote onrust in de stad ontstaan. In den avond stroomde een groot aantal burgers naar het Stadhuis, die zich blijkbaar in huis niet veilig waanden en den gansen nacht op den Dam bleven samenscholen. Dit herhaalde zich nog twee avonden. Drie rotten Schutters bewaakten het Stadhuis onder bevel der Schepenen. Den derden nacht hadden Joost Buyck en Jan Hollesloot in deze hoedanigheid de wacht.

Bij deze gelegenheid bleek voor de eerste maal welk een invloed de jonge Joost Buyck reeds op de poorters van Amsterdam oefende. Vergezeld van vier Schutters trad hij voor de menigte en vroeg waarom zij hier nog altijd wachtte. De poorters antwoordden, dat zij geen kwade bedoelingen hadden, maar niet het gevaar wilden lopen 's nachts van hun bed te worden gelicht. Joost Buyck sprak nu de mensen toe, overreedde hen huiswaarts te gaan en stelde zich borg voor hun veiligheid. Het einde was, dat om twaalf uur allen vredig te bed lagen en de rust op den Dam was hersteld.

Intussen begon de nieuwe schout zijn werk met grote voortvarendheid. Drie Wederdopers werden gegrepen en twee van hen verbannen. Onder hun aanhangers groeide de onrust. Een profetie uit hun midden voorspelde immers de naderende zege: ,,Duisternisse zoude er wesen binnen dezer stede tussen d'Oude Zijde ende Nyeuwe Zijde, drie daeghen lange gedurende ende dat dan de Heer de stede zoude leveren sonder bloetstortinge." De Wederdopers roerden zich en scholen openlijk samen. Maar de duisternis kwam niet en de zege evenmin. Op den laatsten dag des jaars werden wederom twee Wederdopers terechtge-